20 april 2024
2024
- Wereldwijde temperatuur op +1,5° in 2036 (eigen calculatie met gegevens NOAA)
Februari en maart 2024 record zacht (sinds 1706)
2024 tot aan april: nat en zacht (beiden in top 3) – tot aan 19 april gemeten in De Bilt (zeker tot aan 2 mei 2024) was 2024 het natste jaar
Update NOAA grafiek t/m 2023 – 2023 record warm
Nederland record warm in 2023 (De Bilt 11,79°), ook over de hoofdstations (11,75°)
Tabel gemiddelde temperatuur per maand per eeuw na 2023
2023
- Wereldwijde temperatuur op +1,5° in 2034 (eigen calculatie met gegevens NOAA)
Update NOAA grafiek t/m juli 2023
Tabel aantal droge dagen op rij – juni 2023
Tabel gemiddelde temperatuur per maand per eeuw na september 2023
Juni 2023 zonnigste ooit (top 3 over alle maanden) en de warmste juni ooit
1e week juli de warmste gemeten over de gehele wereld sinds de metingen
Op 22 juli werd de 1218 uur zon uit 1988 overschreden, 1988 het somberste jaar
2023: 1e decade september warmste ooit, meer informatie daarover onder de pagina ‘de Herfst’
2023: Hoogste warmtegetal in september
2023: Hoogste gemiddelde maximum temperatuur in september 2023.
Klimaatscenario’s KNMI in oktober 2023: aantal warme en ijsdagen te positief weergegeven?
Nederland record nat: over de hoofdstations 1041,6 mm.
2023: het warmste jaar ooit met 11,791°. Ook tot 15 oktober was 2023 het warmste jaar ooit (12,8° om 12,7° in 2014, tegenover de norm tot deze dag 11,6°.
2023: de hoogste gemiddelde minimumtemperatuur in De Bilt (7,65°)
2022
- The All-time jaarrecords in zonuren zijn langs de kustlijn , in De Bilt en over de 5 hoofdstations verbroken. Alleen Hoogeveen en Nieuw-Beerta verbraken hun eigen record uit 2018 niet. De Kooy verbrak het landelijke record van 2194 uur uit 2003 al op 25 oktober, het landelijke record werd met meer dan 200 uur ‘verbeterd’. De Bilt verbrak haar record op 29 oktober en kwam uit op meer dan 2200 uur.
- De gemiddelde maximum temperatuur in De Bilt was record hoog met 15,96. Over de 5 hoofdstations was dat ook een record: 15,68°
De gemiddelde maximumtemperatuur in België kwam uit op 16,3°. Dat is het hoogste waarde sinds het begin van de waarnemingen in 1892. - 2022 was in De Bilt met een etmaalgemiddelde van 11,57° het op 2 na warmste jaar ooit. Echter gemeten over de hoofdstations was 2022 het warmste ooit met 11,72°. 2023 verbrak het record: 11,75°
In het UK was 2022 het warmste ooit, voor het eerst boven de 10 graden, met 10,03°. Alleen december was iets koeler dan normaal. De 10 warmste jaren in de UK liggen allemaal in de 21e eeuw. In Nederland de top 8, want op plaats 9 staat 1999.
Ook België was nog nooit zo warm, samen met 2020 kwam ze uit op 12,2°.
Ook Spanje was record warm met bijna 15,5° (metingen vanaf 1916 – de weerdienst Aemet). Tot 2011 was het nog nooit 14,5 graden geweest. Sindsdien is het vijf keer gebeurd. 2022 was in Spanje ook extreem droog, alleen in 2005 en 2017 viel minder neerslag.
Tabellen & overzichten
Met record zonnig 2022/2023
– De Bijzondere jaren inclusief 2023, inclusief zomer overzicht en de periode april-september
– Arcen: de topjaren met veel arme, zomerse en tropische dagen : 30-10-2022
– Grafiek Top zonjaren, 2022 opgenomen
– Tabel warme, zomerse- en tropische dagen tot 2023 – België en warme dagen 31-12-2023
– Gemiddelde temperaturen per maand per eeuw; 30-9-2023
– Gemiddelde temperaturen 30 jarige norm per maand, seizoen en jaar. En vergeleken met de ‘Parijs-Norm’ update 8-1-2023
Algemene jaaroverzichten De Bilt , de trends van het klimaat – 2020 wereldwijd bijna warmste, 2e achter 2016
Voor het actuele jaar of specifiek jaar zie aparte pagina’s onder het kopje ‘Jaar’. Het actuele jaar wordt zo veel mogelijk meegenomen.
– NOAA: temperatuurstijging in de wereld t.o.v. basis periode 1901-2000
– 2 overzichten: de topjaren en de jaren vanaf 1991
– Klimaatnormen vergeleken met de norm 1951-1990 en met die van ‘Parijs – 1,5°’
– 1 uitgebreid overzicht van zonnige jaren of jaar met zomerse dagen (*)
– Grafiek van de temperatuur vanaf 1706
– De jaarcijfers van Schiphol, zon en temperatuur, naast die van De Bilt
– Temperatuur warmste & koudste maanden per Maand, Seizoen en Jaar
– Grafiek zonnigste jaren, in de grafiek is 2020 opgenomen
– Jaargegevens in tabelvorm van de 5 hoofdstations
– Overzicht jaren met hoogste aantal warme dagen en hoogste warmtegetal
– Droge perioden
– Top 28 zwaarste stormen
(*) ook met Hellmann- en warmtegetal en o.a. het aantal ijsdagen.
Trends in Nederland
De klimaatnorm 1951 – 1990 is 9,38° voor De Bilt.
De klimaatnorm ‘Parijs 1850-1900: 9,1° voor De Bilt. 2022 kwam uit op 11,57°
Een vergelijk met de 30 jarige norm van 2020 (periode 1991-2020):
– Over de laatste 30 jaar 1,2 graad boven de norm van 1951-1990. Over de periode 2001-2020 is dat al bijna 1,4 graad.
De stijging van de (wereldwijde) temperatuur (door klimaat verandering) is in Nederland sterker dan gemiddeld, want vergeleken met de Norm van de Parijs is De Bilt al 1,5° warmer.
– Het aantal uren zon loopt sterk op, van ruim 1500 naar 1715 uur
– Het aantal ijsdagen en het koudegetal halveerde
– De neerslaghoeveelheid loopt op, van 780 naar 851 mm per jaar
– Veel meer warme en zomerse dagen, van 71 naar 93 warme dagen
– Warmtegetal loopt sterk op, van 56 naar 100.
– 17 jaren uit deze eeuw (vanaf 2001 en inclusief 2022) in de top 25 warmste jaren staan, gemeten vanaf 1901
– 15 jaren uit deze eeuw (vanaf 2001 en inclusief 2022) in de top 25 warmste jaren staan, gemeten vanaf 1706
Naar Klimaatdashboard KNMI: de Hoofdstations met de trends
Records en trends: Nederland vanaf 1706
Vanaf 1901 (zonuren) en vanaf 1906 (neerslag)
De cijfers van de jaren t/m 2022
‘Climate Paris Norm’ 1850-1900 – De Bilt: 9,1°
2020 op plaats 2 warm en op plaats 4 zonnig met 1957,6 uur zon.
2021 op plaats 25 warmste, gemeten vanaf 1706 en dus niet koeler dan normaal, wat vermeld werd op het nieuws. Want wat is normaal, als de normaal tegenwoordig zo snel opwarmt, en de vergelijking wordt gedaan met de norm van 2020?
2022 warm, plaats 3, en record zonnig
2023 record warm en erg nat
Naar gegevens Actuele jaar: 2024
Koudste en Warmste jaren in België 1833 – 2022
2023 eindigde rond 12,1°
Evolutie gemiddelde temperatuur Ukkel (BE)
Worldwide – NOAA: 2016 warmste jaar (Gemiddelde op land), 2019 op plaats 2
Climate Central 2016
Ook 2016 werd het record warmste jaar wereldwijd. ‘El Niño jaren’, 2016, zorgen meestal voor een extra stijging en ‘La Niña jaren’ voor een daling van de wereldwijde temperatuur. Wat opvalt is dat ‘La Niña jaren’ tegenwoordig warmere jaren generen dan de vroegere ‘El Niño jaren. De vraag kan ook gesteld worden of een ‘La Niña jaar’ de temperatuur zal doen laten zakken. De invloed van de mens lijkt hiervan de oorzaak te zijn.
De NASA: In bijna 136 jaar, vanaf 1880, was er geen enkele maand die mondiaal gemiddeld tenminste 1,0º te warm was. Sinds oktober 2015 tot februari 2017 waren er al 8 maanden met een ‘anomalie’ van 1,0º of hoger.
Wereldwijde temperatuur op +1,5° in 2034
Zoals de kaarten nu liggen (maart 2023) zal de 1,5° opwarming, gemeten over de wereld, in 2034 bereikt worden.
The average (period 2001 – 2022) related to ‘Climate standard Paris’ – Basis period 1850-1900: + 1,3°.
Gemeten over het noordelijk halfrond is deze 1,5° opwarming al in 2020 bereikt.
Het plaatje is uit een artikel van NRC.
NOAA tabel temperatuur
Worldwide – NOAA : 2016 warmste jaar bij metingen over land & zee – 2023 tot nu toe warmer
Land & Sea average until 2023 – Basis 1901-2000
2023 warmste jaar over Land & Zee: +1,18°
Worldwide on Land until 2023: (basis 1901-2000)
2022: + 1,44°
2023: + 1,79° – record warm
Extra information: the average over the last 23 years related to the ‘Climate standard Paris’ – Based on the period 1850-1900: +1,39°
Data from NOAA
Climate Central zette begin 2015 een filmpje op internet welke de toename van het verbreken van het warmste jaar goed weergeeft (tot het jaar 2014). Ondertussen is 2023 het warmste en waren 2015 t/m 2023 allen warmer dan 2014.
Ondertussen neemt de hoeveelheid ijs op de noordpool snel af. Hoeveel invloed dat heeft op de golfstroom en het weer bij ons valt niet precies te zeggen, maar het heeft waarschijnlijk negatieve invloed op de verdere afname van het zee ijs. Ondertussen daalt het ijsvolume, 2016 en 2017 tot Oktober liggen net boven het dieptepunt van 2012. Op 29 december 2017 was er een nieuwe moment opname van de hoeveelheid poolijs op de noordpool, waarbij 2017 het record brak, zie plaatje. Het 2e plaatje geeft nog beter weer wat er met het zee-ijs in het Noordpoolgebied gebeurde de afgelopen 1500 jaar. Zie www.climate.gov 1500-years.
Laatste 8 jaar minder zee ijs dan gemiddelde
Artikel Reinier van den Berg over zeespiegelstijging
Naar aanloop naar de Tweede Kamer verkiezingen van 2017 ontstond er een discussie tussen de VVD en Reinier van den Berg over de al dan niet versnelde stijging van de zeespiegel. In het artikel van Reinier wordt uitleg gegeven over de prognose van de te verwachten zeespiegel: Artikel
Klimaatsignaal’2021 door het KNMI: mogelijke zeespiegelstijging tot jaar 2300.
Het KNMI juni 2022: ‘de aarde is nu gemiddeld 1,2 graden warmer dan in de periode 1850-1900.
Per graad wereldwijde opwarming is de gemiddelde temperatuur in De Bilt met 1,9 graden toegenomen en de warmste dag van het jaar met 3,3 graden.’
Toename grote neerslaghoeveelheden op een dag
Neerslag neemt toe – een vergelijk tussen 1990 en 2020 met 9%
Het KNMI kwam in september 2022 met een artikel. Er valt meer neerslag, maar in kortere tijd door grotere hoeveelheden.
Voortschrijdend jaargemiddelde De Bilt
Op de site van de heer Schaap worden vele gegevens getoond, en niet alleen over de ADS dagen. Op één van de pagina’s, (klik hier ), het voortschrijdend temperatuur overzicht van De Bilt.
Verschillende tabellen De Bilt
Door mij samengesteld
27-6-2016: De overzichten zijn aangepast n.a.v. de herijking van de temperatuur, doorgevoerd door het KNMI voor alle jaren van voor 1951 (of voor 1971).
De foto hieronder is van de bol met radarantenne van het KNMI in De Bilt (foto: Maarten Sneep, KNMI). Een nieuwe radarantenne werd in augustus 2016 in Herwijnen geplaatst en werd op 12 mei 2017 in gebruik genomen. De ‘bol’ in De Bilt blijft nog even te zien.
Artikel van het KNMI: Radarantenne vervangen op 12 mei 2017
De jaren vanaf 1991 tot 2023: veel warme en zonnige jaren
2021 volgde met ongeveer 10,48°
Neerslag, Temperatuur en Zonneschijn in De Bilt
2022 scheen de zon tot aan begin september al meer dan over geheel 2021, na oktober al meer dan record jaar 2018
2023 erg nat en record warm
De klimaatnormen vergeleken met de warmste- en koudste maanden / seizoenen na maart 2024
Met de 30 jarige normen van De Bilt
Met een vergelijking met de klimaat-norm 1951-1990
De Bilt: De afwijking afgezet t.o.v. de Norm van ‘Paris’ 1850-1900, na 2023
Het KNMI meldde in juni 2022: ‘de aarde is nu gemiddeld 1,2 graden warmer dan in de periode 1850-1900.
Per graad wereldwijde opwarming is de gemiddelde temperatuur in De Bilt met 1,9 graden toegenomen en de warmste dag van het jaar met 3,3 graden.’
Temperaturen per eeuw
Hieronder na 2023
Hieronder na december 2022
Hieronder na februari 2022
De 30 jarige normen
Uitgedrukt in en met de top 31 zonnigste jaren
De koudste jaar 1963 en andere koude jaren met o.a. laag warmte getal ook in deze lijst
2018 en 2020 en 2022 – de zonuren :
Na 20 oktober stond 2018 op plaats 3 en had ze op 13 september de normaal van 2010 (1602 uur) al overschreden (in 2020 al op 7 september, maar in 2022 was dat al op 15 augustus, nu het record).
Op 24 september de grens van 1700 uur (in 2020 was dat op 20 september, maar 2022 dat verpulverde dat naar 30 augustus).
Op 9 oktober de grens van 1800 uur (in 1959 op 7 oktober en in 2022 was dat al op 10 september, een record), op 27 oktober de grens van 1900 uur (in 2022 op 30 september) en op 18 november de grens van 2000 uur (in 2022 al op 18 oktober). Op 13 december 2018 werd het record van 2013 gebroken en op 29 oktober 2022 werd het record van 2018 verbroken!
2022 op plaats 1 in de lijst in zonuren
2023 op plaats 1 in de lijst in temperatuur – update 1-1-2024
Klimaatscenario’s van het KNMI anno 2023 – aantal warme- & ijsdagen nog te “positief”
In oktober 2023 kwam het KNMI met overzichten. Hieronder enige opmerkingen over deze ‘cijfers’
Aantal warme dagen: Als je kijkt naar het aantal warme dagen is de Norm van 2020 al 92,8 en over de laatste 23 jaar staat ze op 100,9. Het minimum getal van 100 in 2050 lijkt mij dan ook te laag gecalculeerd. In 2030 lijkt het minimum al boven de 100 te komen te liggen.
Aantal IJsdagen: Als je kijkt naar het aantal ijsdagen is de Norm van 2020 al gedaald naar 6,4. Over de laatste 23 jaar en 13 jaar staat het aantal dagen op: 4,9 om 3,6 ijsdagen. Als deze lijn zich doorzet is een maximaal aantal ijsdagen voor 2050 te ‘positief ‘ gecalculeerd. De bovengrens van 3,6 mogelijk al in 2030 of 2040 bereikt.
Bijzondere jaren, met 2022 tot 31 december 2023: veelal jaren met een record, gesorteerd op zonuren
Top 10 ‘gewogen’ koude jaren vanaf 1901
Samen met sombere jaren en jaren met weinig warme dagen en laag warmte getal, met een door mijzelf gewogen gemiddelde.
Niet één jaar uit de 21e eeuw staat in deze lijst.
Uitgedrukt in een samengesteld gemiddelde van deze factoren
Topjaren en seizoenen met veel warme, zomerse en tropische dagen + Topjaren Warmtegetal – tot 13 oktober 2023
Trend warme -, zomerse – en tropische dagen in perioden van 30 jaar vanaf 1960 – tot 13 oktober 2023
Aantal warme dagen per jaar in De Bilt vanaf 1941
2023: na 13 oktober op 117 
1959: Eindhoven had het record aantal warme dagen van de belangrijkste/oudste KNMI stations, dat waren er 140. 2018 stond na 17 oktober op 144, Twenthe en Maastricht op 142. Arcen op 146.
2018: Arcen heeft het record aantal zomerse dagen: 89 stuks en met 55 stuks in de zomer, wat ook een record is.
1947: Maastricht heeft het record aantal tropische dagen, dat zijn er 26.
De langste aaneengesloten reeks van warme dagen (>=20°) in De Bilt
2018: 60 dagen, van 25 juni t/m 23 augustus.
2003: 53 dagen, van 7 juli t/m 28 augustus.
2022: 49 dagen, van 22 juli t/m 8 september. Arcen had een reeks van 99 dagen, van 2 juni tot 8 september, een record.
2020: 40 dagen, van 17 juli t/m 25 augustus.
Arcen – topjaren en seizoenen met veel zomerse en tropische dagen
Meetstation Arcen van het KNMI sinds 1990: (89 zomerse dagen in 2018).
Ukkel – Topjaren met veel warme dagen in Ukkel – België, vanaf 1833 tot 2023
Het gemiddelde per jaar is in Ukkel 96 (periode 1991-2020), in De Bilt 93.
Het gemiddelde over de periode 2001 – 2022 – Ukkel om De Bilt: 100 om 98
Meer gegevens over de uitersten in Ukkel – Site van Frank Deboosere : Ukkel
Temperatuur 1706 – 2023 te De Bilt
2020 met 11,69° op plaats 2. 2022 komt op plaats 3, met ongeveer 11,57°.
2023: Het gemiddelde van de laatste 10 jaar stijgt van 10,9 naar 11,2°
De klimaatnorm 1950 – 1990 is 9,38℃ voor De Bilt – De Parijsnorm 9,1°.
Bron: KNMI, aangevuld met eigen verwerkte gegevens
Zonuren 1901 tot 2023 in De Bilt
2022 sloeg toe
2020 op plaats 5 achter 2022, 2018, 2013 en 1959.
In Vlissingen scheen de zon in 2020 2189 uur. Het record daar was 2177 uur en in de Kooy het absolute record met 2194 uur (beide records uit 2003).
Deze records gaan/gingen aan flarden in 2022: De Kooy stond na 25 oktober over 2022 al op meer dan 2194 uur zonuren en eindige op meer dan 2400 uur .
Opvallend is de afwezigheid van ‘sombere jaren’ vanaf 1990.
De herfst van 2018 bleef de zonnigste, ook na 2022.
Sinds 29 oktober 2022 was 2022 al record zonnig.
Voor meer informatie over het aantal zonuren: de link – Zonuren
Grafiek topjaren zonuren tot september: 2018, 2003, 2022, 1959, 2020, 2019 & 1947 – in De Bilt
Op 29 oktober 2022 was 2022 al record zonnig.
Laatste 20 jaar naast stijging van temperatuur ook veel meer zonneschijn.
Cijfers definitief: Op Schiphol was het in 2020 warmer dan in 2014.
De Hoofdstations: de gemiddelden en de topjaren van de 5 Hoofdstations tot 2021
Neerslag, de metingen vanaf 1957
De onderstaande tabel met de gegevens tot 2023 en de ‘aanstaande’ normen van 2030 en 2040
– met 2018 : 126 warme dagen, 81 ADS dagen (*) en 2e plaats zonnig / warm (metingen vanaf 1909) + neerslag (metingen vanaf 1957).
– met 2019 : meeste tropische dagen (samen met 1976 en 2020) en het hoogste maximum.
– met 2020: voor het eerst een koudegetal van 0,0 en met het hoogste laagste minimum van -2,5°. Op de 3e plaats in zonuren met 2025,8 uur.
Het was net niet record warm in 2020: 2020 kwam aan 11,706°, 2014 noteerde 11,712°.
(*) met de nieuwe normen van 2020 (het wordt steeds warmer) veranderden ADS dagen per jaar. Deze zijn weggehaald uit de overzichten/
– Met 2022: 2022 stond na 8 november al op 2101 uur, het record uit 2003 werd op die dag verbroken.
De gemiddelde maximum temperatuur in De Bilt was record hoog met 15,96°. Over de 5 hoofdstations was dat ook een record: 15,68°
De gemiddelde maximumtemperatuur in België kwam uit op 16,3°. Dat is het hoogste waarde sinds het begin van de waarnemingen in 1892.
2022 was in De Bilt met een etmaalgemiddelde van 11,57° het op 2 na warmste jaar ooit. Echter gemeten over de hoofdstations was 2022 het warmste ooit met 11,72°.
– Met 2023: 2023 verbrak dat record, nu is dat 11,76°. Ook was 2023 het natste ooit over de hoofdstations, landelijk staat het record nu op 1160 mm.
Hieronder de maanden / seizoenen met hoogste warmtegetallen en hoogste aantal warme dagen in De Bilt
Augustus 2020 zette 2020 op de kaart zetten met een warmtegetal van 96,9.
Ranglijst top 50: Warme dagen & Warmtegetal
2018 sloeg toe
2023 een warmtegetal van 142.7
Update 13 oktober: 117 warme dagen over het jaar 2023
De Bilt – Nederland
Minimaal 27 droge dagen & maximaal 0,3 mm (*) neerslag
Het KNMI zette ooit een overzicht op hun oude website omtrent lange droge perioden van minimaal 20 en 26 dagen.
Deze lijsten zijn door mij aangevuld.
2007 had een periode van 46 dagen (22 maart tot 6 mei), maar op 3 april viel 0,8 mm en geen 0,3 mm.
(*) 2018 toch opgenomen: ze noteert op 10 juli nu 0,4 mm.
Dit was eerst 0,1 mm (zie ook in het MOW maandoverzicht 201807 – afwijkend ook 0,1 mm).
‘Juni 2023’
Geheel droge perioden van > 19 dagen in De Bilt
anno 2023
De stormen vanaf 1910: site van KNMI
De storm van 9 februari 2020 staat niet in de top 32.
De Storm Eunice met windkracht 10 op 18-2-2022 staat in de lijst op plaats 15.
Gesorteerd op het hoogste uurgemiddelde, daarna op windstoot en dan op de jaren aflopende.
Met uurgemiddelden van een windkracht 10 (zware storm) komt Eunice in de lijst van zware stormen sinds 1901.
Eunice: Vlissingen haalde een uurgemiddelde van 56 knopen (net geen windkracht 11), Houtribdijk en Vlieland zaten er kort achter.
Cabauw, Schiphol en Stavoren kwamen als landstations met een hoogste uurgemiddelde van 46 knopen net niet aan een windkracht 10.
Stations als Herwijnen. Lelystad, Leeuwarden, Eelde en Nieuw-Beerta noteerden uurgemiddelden van een windkracht 9.
Bronnen en o.a. dank aan:
Climat Central
Jan Visser
KNMI
KMI
NOAA
Mscha
Reinier van den Berg
Weer.nl