28 maart 2023 

Overzicht van de actuele winter 2022 / 2023

De laatste actuele Weetjes: zie ‘De laatste weetjes’ (na het weerbericht)

De winter van 2023: ‘na vorstperiode voorlopig zacht’ – opnieuw geen Elfstedentocht en opnieuw zacht
Met 17e vorstperiode in 21e eeuw
December was vrij koud over de eerste 18 dagen mede door hogedruk boven IJsland. De 17e vorstperiode van deze eeuw is een feit, ze duurde van 12 tot 18 december. Het overzicht daarvan is zien op de pagina ‘Overzichten Winter‘.
Geen kou met Kerst en ook niet met Oud & Nieuw: Ook begin januari was het zacht, zelfs record zacht. Zo wordt het gemiddelde over de eerste 10 dagen rond 9,3°, normaal is 3,9°.
Na 11 zachte decembermaanden, december 2010 was zeer koud (met een gemiddelde van -1,1° behoort ze tot de 5 koudste decembermaanden), was december 2022 met 3,94° weer eens iets frisser dan normaal (4,2°).  De Klimaatnorm voor de winter is overigens 2,2°. Januari was zacht, februari werd dat ook.  

Sneeuw in Europa – minder sneeuwbedekking in Europa door zacht weer: er ligt sneeuw ten oosten van Polen. In Scandinavië en in Finland ligt ook sneeuw.

Informatie over de Polar Vortex: zie info op de pagina Elfstedentocht
Water in de Oostzee en de Botnische Golf : (Finse pagina https://en.ilmatieteenlaitos.fi/ice-conditions).
Sneeuwbedekking Noordoost Europa: https://usicecenter.gov/Products/ImsHome
Witte Kerst: Nee    
 

– – – – – – – – – – – – – — – – – – – – –

De situatie 30 januari 2023, nadat het water eerst vrij warm was in de Oostzee, Botnische- en Finse Golf  is deze nog iets warmer dan normaal na een sterke afkoeling en daarna weer zachter weer in januari.

De Winter van 2023: zacht
December: fris, op het eind zacht
Januari: start record zacht, zeer veel regen
Februari: zacht en droog

December 2022 wordt een stuk frisser dan de laatste 10 jaar, dat staat wel vast. Hoe fris is nog onduidelijk, al lag de middagtemperatuur vanaf de 10e rond 0° , soms onder nul. Over de eerste 5 dagen waren er 4 zonloze dagen. Op 13 december werden de laagste minima van het jaar genoteerd: De Bilt -7,6° en Twenthe kwam aan -9,4°. Ook was de 13e een ijsdag in De Bilt, 668 dagen na de laatste ijsdag (13-2-2021). Het was niet meer zo koud in december sinds 8 december 2012 (De Bilt -8,3°). Op 14 december was het nog kouder, in Eelde werd het -10,6°. Op de 17e nog een ijsdag en op de 18e werd het nog -10,3° in Hupsel, daarna werd het (erg) zacht tot en met Oud & Nieuw. Begin januari ook nog veel te zacht voor het jaar, pas na 15 januari werd het frisser met sneeuwval op 19 en 20 januari. Januari was in De Bilt record nat en zacht. Februari was ook zacht, maar droog. Ze had de meeste vorstdagen over de wintermaanden. 


Wintertabel tot 2023

Gegevens over de winter 2023 
De zonuren: 214,4 uur. De norm van 2010 om 2020: 198 om 211 uur.
De somberste winter is die van 1979 met 108 uur. Landelijk scheen deze gemiddeld 235 uur tegenover de norm van 2010 en 2020: 197 / 218 uur.
Neerslag: ongeveer 250,5 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 208 om 216 mm. Gemiddeld over het land viel in de winter 205 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 191 om 197 mm.
De temperatuur: indicatie 5,1° tegenover de norm van 2010 om 2020: 3,4° om 3,9°.
Vorstdagen: 33. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 38 om 38 vorstdagen. De normaal van 2020: 35 dagen.
Aantal dagen matige en strenge vorst: 7 om 0.
IJsdagen: 2.
De 30 jarige norm van 1990: 10,1, die van 2000: 8,2, die van 2010: 7,2 en die 2020: 5,9 dagen.
Het laagste minimum voor de winter in december in De Bilt is -7,7°, landelijk in Eelde met -10,6°.

 

December 41 jaar geleden: Overveen, een week voor de Kerst bij -9° 

December 1981 bij Overveen – Foto Frank v. der Fluit

December 2022 : frisse eerste 18 dagen, daarna zacht. Eerst droog , later natter.
December 2022 wordt een stuk frisser dan de laatste 10 jaar, dat staat wel vast. Het vroor zelfs vrij stevig in de nacht tijdens de vorstperiode 12 /18 december. Op 13 december werd het -9,4° in Twenthe/Enschede, met een ijsdag op de 13e in De Bilt. Op de 14e werd het -7,7°, in Eelde -10,6°. Op 17 december was er nog een ijsdag. Op de 18e vroor het matig, in Hupsel streng, het werd daar -10,3°. Vanaf de 19e tot de Kerst was het (erg zacht) met geregeld regen. 31 december werd uiterst warm, het record van 31 december 2021 (14,4°) verbroken, het werd 15,9° (*), in Ell (L) werd het 17,6°. Het was nat deze dag over een strook in Midden-Nederland. De Bilt kwam aan meer dan 20 mm, Hupsel had op 12 uur al 30 mm te pakken, terwijl het in Maastricht zo goed als droog was.
(*) 31 december de warmste dag ooit in december. 

De gegevens van de maand december 2022
Temperatuur: 3,94° tegenover ‘de norm van 2010 om 2020’ van 3,7° om 4,23°. Over de 1e helft van de maand (16 dagen) lag het etmaalgemiddelde op 0,7° tegen normaal 4,46°. In december 2010 was het over de eerste 16 dagen gemiddeld -0,54°
Neerslag:  86,9 mm tegenover de norm van 2010 om 2020 met 76 om 83,8 mm. Het gemiddelde over het land viel 80 mm tegen een langjarig gemiddelde van 80 mm.
De zonuren: 57 uur tegenover de norm van 2010 om 2020 met 49 om 55,5 uur.
De zon scheen deze maand gemiddeld over het land circa 62 uur terwijl het langjarig gemiddelde 49 uur is. December had 12 zonloze dagen (de normaal voor 2020 is 11,4).
Vorstdagen: 12. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 11,8 om 13,0 (*) vorstdagen. De normaal van 2020 staat momenteel op 11,2 dagen.
IJsdagen: 2. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 1,9 om 2,4 (*) ijsdagen. De normaal van 2020 staat momenteel op 1,8 dagen.
(*) In december 2010 waren er 29 vorstdagen en 12 ijsdagen. Dit was dan ook de laatste maand waarbij het etmaalgemiddelde lager was dan 0 graden, namelijk -1,1°.
KNMI: cijfers over december


Januari 2023: record zachte start met record veel neerslag
1 januari 2022 was record zacht, maar 1 januari 2023 deed er een schepje bovenop. Op 1 januari 2022 was het record warm met 13,2° (minimum 10,9°), 1 januari 2023 deed er een schepje bovenop, in de nacht wees de temperatuur nog 15,6° aan. De 1e decade / 1e helft van januari 2023 de warmste ooit, er zijn al 4 dagrecords (1 maximum en 3 etmaalrecords over de eerste 12 dagen). Zo was het gemiddelde over de eerste 10 dagen 9,3°, normaal is 3,9°. Over de eerste 15 dagen 9,1°.
Op 18 van de eerste 20 dagen van het jaar viel meer dan 1 mm neerslag, op de 4e 12,5 mm en op de 12e exact 40 mm. In een gebied rond Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant, Zuid-Holland en Zeeland viel meer dan 30 mm, in de omgeving van Herwijnen tot ongeveer 45 mm. Op lokale meetstations werden hoeveelheden afgetapt van meer dan 50 mm. Ook 14 januari was nat, in Rotterdam viel meer dan 21 mm, in De Bilt 15 mm. Na 14 januari was de totale neerslaghoeveelheid 106 mm, een record en welke een achtste deel van de normale jaarhoeveelheid is. Ook over het gemiddelde over de hoofdstations gemeten waren de eerste 2 weken record nat, zie onderstaande tabel, met daaronder enkele landelijke stations.


De laatste erg natte dag was op 16 januari, in het westen viel meer dan 10 mm, aan de kust tot 21 mm, daarna volgde een kouder en droger weertype, waarbij het zo goed als droog was. De laagste temperatuur in De Bilt is tot nu toe -3,5°, Landelijk -5,5° te Ell, op 18 januari. Sneeuw viel er in delen van het land op 19 ( Brabant / Limburg) en 20 januari (Midden en Zuiden van het land), die bleef liggen. In de nacht naar de 26e viel er ijzel en ook sneeuw in het zuidoostelijke dele van het land na een dag waar het plaatselijk het gehele etmaal vroor.. Daarna werd het zachter, de nachtvorst ging er langzamerhand uit eind januari.
Sneeuw – bericht KNMI: In de nacht en vroege ochtend van 19 januari viel op de Veluwe en in het midden en oosten van Brabant 2-5 cm sneeuw. Op 20 januari trok een kleine depressie over het zuidwesten van Nederland zuidoostwaarts. In grofweg de zuidwestelijke helft van Nederland viel sneeuw. In het westen ging deze in de loop van de ochtend in regen over en smolt de sneeuw die was gevallen snel weg. In delen van Utrecht, Brabant en het zuiden en midden van Limburg bleef 2-5 cm liggen, in de Limburgse heuvels 5-10 cm.

De gegevens van de maand januari 2023 
Temperatuur: 5,77°, tegenover de norm van 2010 en 2020: 3,1° om 3,6°.
Neerslag: 142,4 mm (record), tegenover de norm van 2010 en 2020: 69,6 om 70,8 mm, landelijk 108 mm tegenover 67 om 66 mm normaal. Het oude record in De Bilt is 140,7 mm uit 1948.
Zonneschijn: 55,7 uur, tegenover de norm van 2010 en 2020: 62,3 / 66,6 uur. Landelijk  64 uur tegenover 62 om 68 uur normaal. Januari had 9 zonloze dagen, de normaal is 10,6 dagen.
Vorstdagen: tot vandaag 8. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 13,0 om 12,8 vorstdagen. De normaal van 2020: 12 dagen.
Dagen met matige vorst: 0. De normaal van 2010 / 2020: 4,2 om 3,6 dagen.
IJsdagen: 0. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 3,9 om 3,3 ijsdagen. De normaal van 2020: 2,6 dagen.
KNMI: cijfers over januari

Februari 2023: vrij zacht en zeer droog  
Vrij zachte start met weinig zon bij een westcirculatie, gevolgd door een koudere periode met meer zon, ’s nachts waren er 5 dagen met nachtvorst. Vanaf 11 februari was het zacht met veel zon op 12 tot 15 februari, vanaf de 16e wisselvalliger. Van 16 tot 23 februari scheen de zon in De Bilt niet of nauwelijks.
Zonnig eind: Het aantal zonuren in deze maand normaal, dankzij de zon die vanaf 25 februari tot het eind van de maand veelvuldig te zien was, het vroor ’s nachts. Het aantal vorstdagen komt zowaar uit op het gemiddelde van 2000 (13 dagen). 

De gegevens van de maand februari 2023 
De temperatuur: 5,67°, tegenover de norm van 2010 en 2020: 3,3° om 3,9°.
Neerslag21,2 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 56,1 / 63,1 mm, landelijk 17 mm tegenover 52 om 55 mm normaal.
Zonneschijn: 101,7 uur, tegenover de norm van 2010 en 2020: 86,4 / 89,6 uur, landelijk ongeveer 110 uur tegenover 82 om 91 uur normaal. Het aantal zonloze dagen was 6, de normaal is 6,6 dagen.
Vorstdagen: 13. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 13,2 om 12,8 vorstdagen. De normaal van 2020: 11,6 dagen.
Aantal dagen met matige en strenge vorst: 1 om 0.
IJsdagen: 0. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 2,3 om 1,9 ijsdagen. De normaal van 2020: 1,5 dagen

KNMI: cijfers over februari (nog niet aanwezig)


Vorstdagen en matige vorst in de Winter van 2023 

Vorstdagen winter 2022/2023
Het aantal vorstdagen in de winter van 2023: 33, verdeeld over de maanden 12-8-13,  ‘de norm van 2010 om 2020 is 38 om 35.
Over november/maart 42 dagen: verdeeld 3-12-8-13-6, ‘de norm 2010/2020’ is 52 / 48.
De vorstsom: 1 november t/m 31 maart: 125,8. De norm van 2010 om 2020 is 195 om 164.
De Bilt: aantal vorstdagen per maand anno ‘de norm 2010’ is: oktober 2, november 5, december 12, januari 13, februari 13, maart 8 en april 4.
De Bilt: aantal vorstdagen per maand anno ‘de norm 2020’ is: oktober 1, november 5, december 11, januari 12, februari 12, maart 8 en april 4.
Het
koudegetal: 1 november t/m 31 maart: 22,5.  
Het Koudegetal voor Eelde, Hupsel, Twenthe en Nieuw Beerta: 28,4 om 31,7 om 33,1 om 26,5. Maastricht dit jaar: 30,7.

Overige informatie over de winter van 2023 wordt straks opgenomen in Weeroverzicht 2023 
De Weersverwachting: actueel

Aantal vorstdagen met matige vorst vanaf 2010het aantal vorstdagen in de winter met matige vorst was 11 (norm 1981-2010), deze is nu 9 voor de norm 1991-2020
Winter 2023 had er 7 (+ 2 in november & 1 in maart) met 2 ijsdagen
Winter 2022 had er 2 met 0 ijsdagen
Winter 2021 had er 9 met 7 ijsdagen (+1 dag maart)
Winter 2020 had er 0, met 0 ijsdagen
Winter 2019 had er 2, met 2 ijsdagen
Winter 2018 had er 4 (+2 in maart) met 1 ijsdag (+ 2 in maart)
Winter 2017 had er 11 (+2 in november) met 5 ijsdagen
Winter 2016 had er 4 (+1 in maart) met 0 ijsdagen
Winter 2015 had er 2 met 1 ijsdag
Winter 2014 had er 0 met 0 ijsdagen
Winter 2013 had er 13 (+5 in maart) met 12 ijsdagen (+1 op 11 maart)
Winter 2012 had er 14 met 13 ijsdagen
Winter 2011 had er 17 (+1 in november) met 13 ijsdagen (+2 in november)
Winter 2010 had er 20 met 20 ijsdagen 

Bosbaan te Amsterdam, 26 januari 2017

Voor de overige informatie over de winters: Winter overzichten

IJs in Oostzee?
Koude in Nederland, kijk eerst of er sneeuw ligt in Oost- & Midden-Europa en in hoeverre de Oostzee is afgekoeld, zijn de Finse- en Botnische Golf dichtgevroren?
De Finse meteorologische dienst geeft de watertemperatuur van de Oostzee: ‘Ice conditions’