1 maart 2024

Overzicht van de actuele winter 2023 / 2024

De laatste actuele Weetjes: zie ‘De laatste weetjes’ (na het weerbericht)

De winter van 2024: ze behoort tot de 4 zachtste sinds 1701 en was de natste ooit (vanaf 1907). 
De informatie over de winter van 2024 wordt ook opgenomen in het Weeroverzicht 2024
De verwachting voor de winter van 2024 kwamen aardig uit
Indicaties van verschillende meteorologische diensten geven aan dat er niet veel vorst valt te verwachten.
Zo verwachtte NOAA zachte wintermaanden (*), zachter dan normaal (1 à 2 graden), en de normaal ligt al hoger dan in het verleden. Ook ECMWF gaat uit van vrij zacht winterweer, net zoals GFS.
(*) 2024 lag op schema op wat NOAA vooraf aangaf. De winter werd zelfs meer dan 2 graden zachter dan normaal.
December 2023 was zacht, zelfs 2,7 graden zachter dan normaal, en de normaal van 2020 ligt al zo hoog.
Januari werd rond normaal, dat kwam door de koude periode van 7 tot 20 januari.
Februari wordt record zacht. De zachtste februari sinds 1706: 1990 met 7,63°, 2024 verbrak dit record met 8,18°.

dat

et 

Informatie over de Polar Vortex: zie info op de pagina Elfstedentocht
Water in de Oostzee en de Botnische Golf : (Finse pagina https://en.ilmatieteenlaitos.fi/ice-conditions).
Sneeuwbedekking Noordoost Europa: https://usicecenter.gov/Products/ImsHome
Sneeuwbedekking Europa: sneeuwbedekking
 
Witte Kerst: <0,1% , uiteindelijk geheel niet 

De situatie op 19 februari 2024

 

n 21e eeuw
De Winter van 2024: zeer zacht, somber en record nat (in De Bilt)
De winter van 2024 zeer waarschijnlijk in de top 4 zachtste winters, 6,28°
December 2023: zacht en erg nat, weinig zonuren
Januari: koude periode van 7 tot 20 januari met sneeuw, temperatuur gemiddeld vrij normaal, vrij zonnig
Februari: record zacht, nat en somber


Wintertabel tot aan 2024 

 

Gegevens over de winter 2024  
De zonuren: 146,3 uur (over de gehele winter in de top 30 somberste, sinds de metingen vanaf 1902). De norm van 2010 om 2020: 198 om 211 uur.
De somberste winter is die van 1979 met 108 uur. Landelijk scheen deze gemiddeld 173 uur tegenover de norm van 2010 en 2020: 197 / 218 uur.
Neerslag: 347,2 mm (record nat, in top 2 na 25 februari, sinds de metingen vanaf 1907 – in 1966 338 mm), tegenover de norm van 2010 en 2020: 208 om 216 mm. Gemiddeld over het land viel in de winter 310 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 191 om 197 mm.
De temperatuur:  6,28° (top 4 sinds de metingen vanaf 1701) tegenover de norm van 2010 om 2020: 3,4° om 3,9°.
Vorstdagen: 22. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 38 om 38 vorstdagen. De normaal van 2020: 35 dagen.
Aantal dagen matige en strenge vorst: 4 om 0.
IJsdagen: 0. Over de 5 hoofdstations staat ze op 2.
De 30 jarige norm van 1990: 10,1, die van 2000: 8,2, die van 2010: 7,2 en die 2020: 5,9 dagen.

December 42 jaar geleden: Overveen, een week voor de Kerst bij -9°. 

December 1981 bij Overveen – Foto Frank v. der Fluit

December 2023 : koude start, daarna zacht, nat en somber
Vele gegevens van december zullen ook te lezen zijn in het Weeroverzicht 2024
Op 1 december was het koud, op veel plaatsen in het noordoosten was het een ijsdag, De Bilt kwam aan +0,8°. In Leeuwarden kwam het aan strenge vorst -10,1° (in de rest van Nederland meest tussen -2° en -6°). Op 3 december viel er enkele centimeters sneeuw in Nederland, deze bleef niet of nauwelijks liggen omdat de lucht temperatuur net boven nul was. Alleen in Zuid Limburg en later ook in het oosten van het land was het net onder nul tijdens de sneeuwval. Op 3, 4, 5 en 6 december * viel er sneeuw in Noordoost (en in delen van Oost) Nederland bij temperaturen rond 0°. Veel sneeuw lag er niet. op 8 december viel daar in de nacht en vroege ochtend ook nog sneeuw, voordat het daadwerkelijk ook daar zachter werd. Op 21, 22 en 23 december viel op verschillende plaatsen meer dan 20 mm (o.a. in Brabant, Twente, Friesland). December eindigde nat en zacht, waardoor 2023 record zacht werd, landelijk ook record nat. Op de 24e en 25e december waren er warmte dagrecords voor de nacht, met op 1e Kerstdag een etmaal record.

De gegevens van de maand december 2023 
Temperatuur6,89° (top 5), tegenover de norm van 2010 en 2020: 3,7° om 4,23°.
De laagste temperatuur: op 2 december -4,1°, te Leeuwarden -10,1° op 1 december.
Neerslag: 129,6 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 76 om 83,8 mm. Het gemiddelde over het land viel 121 mm, tegenover 76 om 77 mm normaal.
De zonneschijn bedroeg in De Bilt tot nu toe ongeveer 26,1 uur, tegenover de norm van 2010 en 2020: 49 om 55,5 uur. De zon scheen deze maand gemiddeld over het land circa 35 uur, terwijl het langjarig gemiddelde 49 om 58 uur is.
14 zonloze dagen. De normaal van 2010: 13 zonloze dagen, de normaal voor 2020: 11,4.
Vorstdagen5. De 30 jarige norm van 2000 om 2010: 11,8 om 13,0 vorstdagen. De normaal van 2020: 11,2 dagen.
IJsdagen: 0. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 1,9 om 2,4 (*) ijsdagen. De normaal van 2020 staat momenteel op 1,8 dagen. Eelde 1 en Nieuw-Beerta 2 ijsdagen.
(*) In december 2010 waren er 29 vorstdagen en 12 ijsdagen. Dit was dan ook de laatste maand waarbij het etmaalgemiddelde lager was dan 0 graden, namelijk -1,1°.
KNMI: cijfers over december


Januari 2024:  vrij zonnig, zeer natte start met daarna een koudere periode over 14 dagen
Nat en zachte start met storm Henk op de 2e. Na 5 dagen was er al 62 mm gevallen. Vanaf 6 januari startte een koude- (“vorst”)periode, in De Bilt vanaf 7 januari.
In Scandinavië werd het plaatselijk -43,6° op 3 januari, de laagste temperatuur voor januari deze eeuw. De laagste gemeten temperatuur in Zweden ooit was -52,6°, in februari 1966. In Finland (te Enontekiö) werd het op 6 januari -44,3°, de laagste temperatuur in deze eeuw in de ‘Noordse Landen’. Temperaturen van -25 graden overdag tot -40 graden ’s nachts waren in sommige delen van Scandinavië, Finland en het westen van Rusland geen uitzondering in de eerste dagen van het nieuwe jaar. Dat is regionaal tot 20 graden kouder dan normaal voor deze tijd van het jaar.
Ook na 9 januari geen landelijke ijsdag, De Bilt 0,1°. De laatste ijsdag in De Bilt was op 17 december 2022.
Van 12 tot 14 januari was het tijdelijk zachter. De dagen daarna lag Nederland in een koude noordwestelijke stroming waarmee talrijke sneeuwbuien over het land trokken. Het werd op 16 januari op veel plaatsen wit. Al lag het maximum boven nul (tot 3°), veel sneeuw bleef die dag liggen omdat de grond nog koud was door de vorst van enkele dagen terug en de zon nog niets veel kracht had. Op 17 januari viel er in Zuid-Limburg vele sneeuw, tot plaatselijk meer dan 20 cm toen een kleine depressie over België naar Duitsland trok. Op andere plaatsen in het midden en noorden van het land vielen de 17e / 18e / 19e sneeuwbuien in een daar meest noordwestelijke stroming. Vanaf 22 januari was het (zeer) zacht. 

De gegevens van de maand januari 2024 
Temperatuur: 3,89°, tegenover de norm van 2010 en 2020: 3,1° om 3,6°. De laagste temperatuur in De Bilt is tot nu toe -7,6° op 11 januari. Landelijk -9,8° te Twente op 11 januari en -10,4° te Ell op 18 januari.
Neerslag: 95 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 69,6 om 70,8 mm, landelijk viel tot de 30e 79 mm tegenover 67 om 66 mm normaal. Over de hoofdsations 83 mm. Het overgrote deel van de neerslag (52 millimeter gemiddeld) viel in de eerste vijf dagen van de maand.
Zonneschijn: 81,8 uur, tegenover de norm van 2010 en 2020: 62,3 / 66,6 uur. Landelijk 85 uur tegenover 62 om 68 uur normaal. Januari had 7 zonloze dagen, de normaal is 10,6 dagen.
Vorstdagen: 14. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 13,0 om 12,8 vorstdagen. De normaal van 2020: 12 dagen.
Dagen met matige vorst: 4. De normaal van 2010 / 2020: 4,2 om 3,6 dagen.
IJsdagen: 0. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 3,9 om 3,3 ijsdagen. De normaal van 2020: 2,6 dagen.
KNMI: cijfers over januari

Februari 2024: somber, nat en zeer zacht, bijna zeker de zachte ooit. De zachtste februari sinds 1706: 1990 met 7,63°   
De eerste decade top 4 zachtste met 8,3°, met 5 zonloze dagen. 2002 noteerde 9,46° (de normaal is ongeveer 3,54°). Op 15 februari een minimum, etmaal én maximum warmte record: 10,7° om 12,8 om 15,5°. De gemiddelde minimum temperatuur van februari ligt momenteel op 6,5° –> de normaal is 0,5° over de eerste 18 dagen.

17 februari de laatste 5 jaar zeer zacht
.

Op 18 februari was het nat in het noordelijke deel van het land. Op de Wadden van Texel tot aan Terschelling viel meer dan 30 mm, in Zuid-Limburg viel net aan 3 mm.
De maand februari na de eerste 20 dagen – 2024 record zacht


De gegevens van de maand februari 2024 
De temperatuur: 8,18° (record zacht, zachter dan de normaal van maart 6,49°), tegenover de norm van 2010 en 2020: 3,3° om 3,9°. De laagste temperatuur in De Bilt is tot nu toe -0,2° op 8 februari. Landelijk -4,1° te Eelde op 8 februari.
Neerslag: 122,6 mm, tegenover de norm van 2010 en 2020: 56,1 / 63,1 mm, landelijk viel 110 mm tegenover 52 om 55 mm normaal.
Over de hele maand waren er 19 dagen dat er >= 1 mm neerslag viel, de normaal over de maand is 11.
Zonneschijn: 38,4 uur (behorende tot de op 3 na somberste). Tegenover de norm van 2010 en 2020: 86,4 / 89,6 uur, landelijk ongeveer 52 uur tegenover 82 om 91 uur normaal. Het aantal zonloze dagen staat op 10, de normaal is 6,6 dagen.
Vorstdagen: 3. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 13,2 om 12,8 vorstdagen. De normaal van 2020: 11,6 dagen.
Aantal dagen met matige en strenge vorst: 0 om 0.
IJsdagen: 0. De 30 jarige norm van 2000 om 2010 is 2,3 om 1,9 ijsdagen. De normaal van 2020: 1,5 dagen

KNMI: cijfers over februari (nog niet aanwezig)


Vorstdagen en matige vorst in de Winter van 2024 

Vorstdagen winter 2023/2024 – tot vandaag
Het aantal vorstdagen in de winter van 2024: 22 verdeeld over de maanden 5-14-3,  ‘de norm van 2010 om 2020 is 38 om 35.
Over november/maart 26 dagen: verdeeld 4-5-14-3-0, ‘de norm 2010/2020’ is 52 / 48.
De vorstsom: 1 november t/m 31 maart: 60,2. De norm van 2010 om 2020 is 195 om 164.
De Bilt: aantal vorstdagen per maand anno ‘de norm 2010’ is: oktober 2, november 5, december 12, januari 13, februari 13, maart 8 en april 4.
De Bilt: aantal vorstdagen per maand anno ‘de norm 2020’ is: oktober 1, november 5, december 11, januari 12, februari 12, maart 8 en april 4.
Het
koudegetal: 1 november t/m 31 maart: 15,8 tot 20 januari 
Het Koudegetal tot 20 januari voor Eelde, Hupsel, Twente, Nieuw Beerta en Maastricht: 20,1 om 24,1 om 25,6 om 20,0 om 31,2.
IJsdagen: 0.  Eelde 3 en Nieuw-Beerta & Maastricht 5
Dagen met minimum <5°:
1 november t/m 31 maart: 4. Deelen 5, Eelde 6, Maastricht 7 en Ell (L) 9 

De informatie over de winter van 2024 wordt ook opgenomen in het Weeroverzicht 2024 
De Weersverwachting: actueel

Aantal vorstdagen met matige vorst vanaf 2010
het aantal vorstdagen in de winter met matige vorst was 11 (norm 1981-2010), deze is nu 9 voor de norm 1991-2020

Winter 2024 had er 4, met 0 ijsdagen  (tot vandaag)
Winter 2023 had er 7 (+ 2 in november & 1 in maart) met 2 ijsdagen
Winter 2022 had er 2 met 0 ijsdagen
Winter 2021 had er 9 met 7 ijsdagen (+1 dag maart)
Winter 2020 had er 0, met 0 ijsdagen
Winter 2019 had er 2, met 2 ijsdagen
Winter 2018 had er 4 (+2 in maart) met 1 ijsdag (+ 2 in maart)
Winter 2017 had er 11 (+2 in november) met 5 ijsdagen
Winter 2016 had er 4 (+1 in maart) met 0 ijsdagen
Winter 2015 had er 2 met 1 ijsdag
Winter 2014 had er 0 met 0 ijsdagen
Winter 2013 had er 13 (+5 in maart) met 12 ijsdagen (+1 op 11 maart)
Winter 2012 had er 14 met 13 ijsdagen
Winter 2011 had er 17 (+1 in november) met 13 ijsdagen (+2 in november)
Winter 2010 had er 20 met 20 ijsdagen 

De laatste keer met goed ijs op de Bosbaan – Amsterdam, 26 januari 2017

Voor de overige informatie over de winters: Winter overzichten

IJs in Oostzee?
Koude in Nederland, kijk eerst of er sneeuw ligt in Oost- & Midden-Europa en in hoeverre de Oostzee is afgekoeld, zijn de Finse- en Botnische Golf dichtgevroren?
De Finse meteorologische dienst geeft de watertemperatuur van de Oostzee: ‘Ice conditions’