18 oktober 2024  

De periode vanaf April (of vanaf Mei) tot de maand September – met zonuren en neerslag records
1959 droog en zonnig & aandacht voor zonuren en neerslag over de periode april-september
Alles over 1959 op aparte pagina: Aparte pagina – remember 1959

Wordt neerslag tekort chronisch?
Wat opvalt is dat de maanden mei en september de laatste 20 jaar gemiddeld warmer worden. Voor mei loopt het etmaalgemiddelde van 12,4° op naar 13,4° en voor september van 14 naar 14,7°C.
Ter vergelijking, 30 jaar terug was het in juni gemiddeld 15,2°, dat scheelt dus niet zo veel meer met de huidige maand september. Daarom is het goed eens te kijken naar de “cijfers van ‘vakantie maanden’ mei t/m september” i.p.v. alleen de cijfers van de zomer.

2024 – de periode april – september
Na de maanden april en mei was ze record nat met 238 mm en top 4 zachtste met 13,2° (norm 2020: 11,7° / norm 2010: 11,2°).
2024 is over de periode april-september zeer nat (top 6) en zeer warm (top 3) en aan de zonnige kant (top 21) 
Neerslag Periode april-september: De neerslag van 2024 is opgenomen in de grafiek Neerslag april-september. 

Zonuren per jaar – Zonuren

Update tabellen / overzichten – 1 oktober 2024
– Waar staat 2024 in zonuren, de temperatuur en de neerslag in de tabellen en grafieken over o.a. april-september
– 2024 meegenomen in neerslag grafiek van april tot september (30 september)
– De maand september met 2024
– Nieuwe tabellen: de normen van de hoofdstations
– Nieuwe tabel: top jaren zonuren De Bilt, met de normen vanaf 1980   
– Tabel All time Zonnige maanden (mei – sept) – met mei / juni 2023 & augustus 2024
– Tabel aantal dagen met meer dan 10 uur zon, met 2023 (periode april-sept)
– Lijst met tijdvakken van meer dan 19 droge dagen op rij – juni en juli 2023 opgenomen in deze lijst
– Tabel relatieve vochtigheid in De Bilt over verschillende warme / droge jaren
– Grafiek aantal zomerse dagen over de periode mei – september (tot aan 2024)
– Grafieken van warme en zomerse dagen (tot aan 2024)

Neerslag tekort in 2018:  zonnig, warm en de droogte in juni en juli
Door de lange droogte in de zomer van 2018 was het neerslag tekort op veel plaatsen opgelopen tot meer dan 300 mm en werd er in de media veel aandacht aan besteed. Omdat 2018 zo droog was vormde ze een “bedreiging voor de records van 1959” voor De Bilt. Maar eind augustus 2018 werd duidelijk dat 1959 over de periode mei-september de droogste zou blijven. Hieronder 2 grafieken met de stand van 2018 over de periode 1 mei t/m 30 september én die van de periode 1 april t/m september. 2018 was ook zeer zonnig over deze perioden, ze kwam uit in top 3 over de periode mei-september, en was het zonnigst over het jaar.
Alle sites en statistieken gaan meestal over de periode april t/m september, denk maar aan het ‘neerslagtekort’. Mede door de hint van Gerrit Hiemstra toch ook deze 2e grafiek. Het neerslagtekort van 2018 evenaarde 1976 tijdelijk op 23 juli, maar overtrof 1976 niet. 2019 had een gemiddeld tekort van 160 mm.
Het neerslag tekort voor 2020 was eerst record hoog, maar daalde zodat ze niet meer tot de 5% droogste jaren behoorde (met een tekort van 209 mm), al was het neerslagtekort in Zuidoost-Nederland zeer hoog, namelijk tussen 250 mm tot meer dan 300 mm.
Let op: het overzicht van het actuele jaar wordt meestal weggehaald door het KNMI als het jaar (de periode) voorbij is. Daarom hieronder een ‘klein overzicht’ van 2020: van droog naar iets minder droog door natter noordelijke deel van Nederland.

Omdat tegenwoordig de zon over de periode april-september meer dan 100 uur meer schijnt dan 30 jaar geleden en de temperatuur verder stijgt zal er meer neerslag moeten vallen, anders zal er (bijna) ieder jaar een groot neerslagtekort zijn.

Neerslag tekort actuele jaar over april-september –> zie het KNMI: Neerslagtekort
– 2021 uiteindelijk vrij normaal wat betreft het neerslagtekort
– 2022 lag op het peil van 2018, maar zakte terug vanaf medio september 2022 door de stevige buien tot 224 mm
De mediaan en 5% droogste jaren anno 2023
– 2023 lag eerst rondom de ‘groene’ lijn, na de natte juli tussen de groene en blauwe lijn in.
– 2024 was erg warm, maar ook erg nat in de lente, ze bleef dan ook de gehele periode onder de mediaan (de blauwe lijn) . 

Droge en met veelal warme jaren over periode Mei – September in De Bilt
2024 was nat met 481,2 mm, maar niet in dit overzicht, wel in de grafiek periode april-september

Neerslag over de 5 Hoofdstations over de periode mei tot september 
1921 : 127 mm, De Bilt (*)
1959 : 141 mm
1976 : 192 mm
2018 : 198 mm
1911 : 212 mm, De Bilt (*)
1989 : 217 mm
2003 : 237 mm
1982 : 276 mm
1947 : 278 mm, De Bilt (*)
2022 : 315 mm
2020 : 329 mm
2023 : 346 mm
Extra informatie: 2024 : 472,9 mm  (Norm 2020: 341 mm)
(*) geen neerslag gegevens over de andere 4 stations – over de hoofdstations gemeten staat 1959 dan ook op plaats 1
Ter vergelijk Twenthe 2022:  over deze periode slechts 196 mm , Norm Twenthe 2020: 346 mm

Droge en warme jaren over periode April – September in De Bilt
2022 kwam uit op ongeveer 393 mm, welke ‘slechts’ plaats 52 is op de lijst van droogste (van de 117), na de landelijke droge zomer.
Zo blijkt dat 2022 niet overal in Nederland erg droog was. Niet erg droog betekent echter niet dat het niet droog was.
In 2022 was er veel zon en een hoge zonnestraling waardoor er veel vocht verdampte.
Daarnaast viel er bijvoorbeeld in Twenthe 130 mm minder neerslag dan normaal 390 mm, er viel daar slechts 256 mm.
De niet droge 2023 en de extra natte 2024 opgenomen in grafiek
2024 op plaats 6 met meer dan 579,3 mm. 1965 is het natste met 648 mm, met 1998 op plaats 2 met 623 mm.
Er waren in 2024 79 dagen dat er meer dan 1 mm neerslag viel (1998 had er 80, 1965 83 dagen).
1921 noteerde 36 dagen, 1976 had er 39 dagen, 1959 en 2018 41, de norm is 60 dagen.

De warme jaren en normen over de periode Mei – September in De Bilt
De warme jaren en normen over de periode April – September in De Bilt

De Hoofdstations – de normen & met 2024
– de normen over de periode April – September
– de normen over de periode Mei – September

Neerslag over de 5 Hoofdstations over de periode april tot september 
1921 : 157 mm, De Bilt (*)
1959 : 198 mm
1976 : 201 mm
1911 : 242 mm, De Bilt (*)
2018 : 273 mm
2003 : 277 mm
1989 : 288 mm
1982 : 307 mm
1947 : 327 mm, De Bilt (*)
2020 : 343 mm
2022 : 355 mm
2023 : 410 mm
2024 : 554 mm (Norm 2020: 380 mm)
(*) geen neerslag gegevens over de andere 4 stations,. over de hoofdstations gemeten staat 1959 dan ook op plaats 1
Ter vergelijk Twenthe 2022 over deze periode: 256 mm , Norm Twenthe 2020: 390 mm

Het neerslagtekort en de extreme verdamping in het zomerjaar 2022
Gegevens van weer.nl
Het neerslagtekort in het zomer jaar (1 april – 30 september) kon zo snel oplopen door de extreem grote hoeveelheid verdamping.
Er verdampte 562 mm vocht verdampt in ons land. In 2018 561 mm en in 2020 549 mm. Op de 4e plaats staat 1947 met 545 mm verdamping.
Op 5 september was het neerslagtekort opgelopen tot 318 mm. Kijkend naar het maximale landelijke neerslagtekort in deze periode sinds 1901 was deze slechts 4 keer nog groter.
Deze zomer waren er grote verschillen in het land. In een strook van Midden-Brabant via Utrecht en Flevoland naar Friesland en Groningen zag de natuur er de hele zomer nog frisgroen uit en was van extreme droogte geen sprake. Dit gold niet voor de rest van het land. In Twente, de Achterhoek, Limburg, Zeeland en delen van Brabant, Zuid- en Noord-Holland was het extreem droog en zag de natuur er dor en uitgedroogd uit. Het neerslagtekort lag hier begin september tussen 350 en 400 mm. Weerstation Twenthe kwam zelfs op 382 mm tekort uit.

Overzicht Relatieve vochtigheid in De Bilt over enige jaren
Kijkende naar de relatieve vochtigheid valt ook de lage relatieve vochtigheid op,  zoals in 1947, 1959, 1976, 2020 en 2022  

Maximale neerslagtekorten – landelijk gemiddelde
1911 : 332 mm (3e)
1921 : 326 mm (4e)
1929 : 255 mm (8e)
1947 : 299 mm (7e)
1959 : 355 mm (2e)
1976 : 362 mm (hét record)
2003 : 244 mm (10e)
2018 : 308 mm (6e)
2020 : 253 mm (9e)
2022 : 318 mm (5e)

De zonuren
Opbouw zonnige jaren over de periode Mei-September & April-September  – De Bilt
Hieronder een grafiek voor de periode mei t/m september. Juli 2018 was record zonnig met 340,6 uur zon, waarmee ze de zonnigste maand ooit is (metingen vanaf 1901). Op 30 september 2018 bleek dat 1959 nog steeds bovenaan staat met 1319,5 uur zon, waarbij 2018 uit kwam op plaats 3 (anno 2022 plaats 4). 

Zonuren over de mei – september te De Bilt – tot en met 2023
1959 verslaat 1947, 1976, 1995, 2003, 2006, 2018, 2020 én 2022 op zonuren
2023, plaats 5
2024, plaats 20 met 1055 uur. 2024 is wel opgenomen in de grafiek april-september. 

Zonuren over de 5 Hoofdstations over de periode mei tot september
1959 : 1289,3 uur   
2022 : 1270,4 uur (Norm 2020 om 2010: 1003 / 942 uur)
2018 : 1241,7 uur
1947 : 1220,3 uur
2023 : 1218,4 uur
2020 : 1201,8 uur
1976 : 1189,3 uur 
2003 : 1160,7 uur
2019 : 1140,5 uur
1995 : 1108,2 uur
Extra: 2024 : 1095 uur 

Zonuren over de periode april – september tot 2024 :  2022 overschrijdt 2020 & 1959
1959:  over de periode april-september stond 1959 in De Bilt lange tijd op 1
2020:  juist op 30 september was 1,5 uur zon genoeg om 1959 van de troon te stoten
2022:  lang bleef het record uit 2020 niet staan, slechts 2 jaar. 2022 overtrof 2020
2023: plaats 7 – op plaats 2 na 30 juni 2023, na 31 juli op plaats 7 met 982 uur, na 31 augustus op plaats 8 met 1180 uur
2024: ze was redelijk- (niet bijzonder) zonnig (wel 1217 uur zon – top 21) , maar ze was zeer warm (top 3) en vooral ook erg nat (top 6) en daarom is ze opgenomen, zo waren record natte jaren 1965 & 1998 niet zonnig, de zon slechts 972 om 901 uur. Er waren 79 dagen dat er meer dan 1 mm neerslag viel (1998 had er 80, 1965 83 dagen). 

Zonuren over de 5 Hoofdstations over de periode april tot september
2022 : 1499,5 uur (Eelde heeft over deze periode over het jaar 1947 nog steeds het hoogste aantal uren zon, met 1959 op plaats 3 en 2022 op plaats 4.)
2020 : 1488,9 uur
1959 : 1450,7 uur
2018 : 1422,6 uur
1976 : 1413,9 uur
2023 : 1407,5 mm (Norm 2020 om 2010: 1193 om 1003 uur)
2003 : 1392,8 uur
1947 : 1390,0 uur
2019 : 1381,6 uur
Extra informatie 2024 : 1262,4 uur

De Tabel meeste zonuren over de periode april tot september – De Bilt
De Top 11 in zonuren, aangevuld met 1921, 2024, 2006 en 1982 vanwege de neerslag of de temperatuur
Ook over de periode van april tot september staat 1959 hoog in de lijst.
2024 geen top notering in zonuren, ze was erg warm, top 3, en ze was heel nat (top 6). 

De verschillen tussen de normen van 1990 en die van 2020 over de periode mei / september
– Aantal dagen >20°C: van 67 naar 86; 2020 had er 100 (plaats 6 over de periode mei-september)
– Aantal dagen >25°C: van 18 naar 27; 2020 had er 32
– De gemiddelde temperatuur van 15,0 naar 16,1°C; 2020 kwam op 16,62°
– Warmtegetal jaar: van 56 naar 100; 2020 kwam aan op 145,6 
– Zonniger: van 900 naar 987 uur; 2020 kwam aan 1188 uur, welke nu plek 5 is, achter o.a. 1959, 2018 en 2022 
– Natter: van 342 naar 376 mm; 2020 noteerde 295 mm. 1959 had over de gehele periode slechts 123 mm. 
Stevige buien zorgen voor meer neerslag en/of wisselende neerslaghoeveelheden: 2007 ‘kreeg’ 528 en 2011 509 mm over deze periode. Ook 2017 had, vooral in juli en september, hier mee te maken. In juni en augustus 2020 viel er op veel plaatsen over een periode van ongeveer een week meer dan 50 mm in 1 dag. De Bilt ontliep ze, al viel er 30 mm op 16 augustus.
2024 had er 95: in de zomer kwam juni pas vanaf de 17e op gang, daarom viel het aantal iets tegen.  

Periode mei – september: Warme dagen vanaf 1941 – 2024

De langste aaneengesloten reeks van warme dagen (>=20°) in De Bilt
2018: 60 dagen, van 25 juni t/m 23 augustus.
2003: 53 dagen, van 7 juli t/m 28 augustus.
2022: 49 dagen, van 22 juli t/m 8 september. Arcen noteerde 99 dagen op rij, vanaf 2 juni tot 8 september, een record.
2020: 40 dagen, van 17 juli t/m 25 augustus.

2022 mei-september : mei tot juli zonnig, augustus zeer warm / zonnig en september had buien   
De periode in haar geheel was zeer zonnig, plaats 2, achter 1959.  Ze was warm, plaats 5 (*) en ze was vrij droog, al viel dat in De Bilt erg mee. 
Mei startte met normale temperaturen, maar al gauw werden er warme dagen genoteerd en op 15 mei werd de 1e zomerse dag genoteerd. Het was droog en de maand was zonnig, maar plaatselijk was het vrij nat, zoals in De Bilt (over 3 dagen viel 62 mm). Juni startte mooi met zomerse temperaturen in het zuidoosten van het land, maar op 5 juni viel er in delen van de Betuwe en Brabant meer dan 55 mm door een actieve kleine depressie die langzaam over het land trok. In de rest van Nederland viel meestal tussen de 15 en 40 mm. In het noordoosten viel minder dan 10 mm en in het uiterste noordoosten viel bijna niets, in De Bilt 26 mm. Op de 6e en 8e juni viel ook veel neerslag zodat over een strook over Friesland tot Brabant in de 1e decade de maandhoeveelheid viel.
Juni was zeer zonnig, eindigde op plaats 3. In de 2e decade met ongeveer 118 uur zon. Alleen 1959 en 1989 waren zonniger over deze periode met 132,9 om 125,3 uur zon.
Juli was zonnig (top 8) en heel droog (top 4). De eerste decade van augustus was heel zonnig met 111 uur (plaats 2 achter 1975, dat een hittegolf had vanaf 29 juli tot 15 augustus). Augustus top 3 in zonuren en was de maand waarin alle dagen >20° waren, welke nog nooit gebeurde. Er was een landelijke hittegolf van 9 tot 16 augustus, die op 17 augustus volgde met 42,7 mm neerslag in De Bilt. De zon scheen in alle maanden van maart t/m augustus meer dan 225 uur, maar mogelijk is dat nog niet genoeg om 1959 te verslaan in zonuren over de periode mei-sept, dat is afwachten. September startte warm met 5 zomerse dagen op rij, maar er waren later ook dagen waar plaatselijk meer dan 40 mm viel. Op 10 , 14, 16, 23, 26, 28 en 28 september viel er in Nederland op verschillende plaatsen meer dan 30 mm. KNMI station Vlissingen was erg nat met bijna 200 mm neerslag.
(*) Het was aan de koele kant in de 2e helft van september, met op 18 september een koude dagrecord van 13,3°, waardoor 2022 ‘slechts’ op plaats 5 eindigde.

2021 mei-september : mei koel, juni record warm, juli niet extreem, augustus koel 
Mei koel en niet zonnig, wel aan natte kant. Juni warm en zonnig en juli vooral plaatselijk erg nat 
Mei noteerde 24 dagen waarop neerslag viel, de maximum temperatuur lag met 15,5° (*) bijna 3 graden onder normaal (‘2020’: 18,4°). Juni werd zonnig en record warm met 18,23° waarmee 2019 uit de boeken ging. Juli was verder niet extreem, behalve niet in noordelijk Nederland en Zuid-Limburg, daar viel veel neerslag, waarbij plaatsen als Valkenburg onder water kwamen te staan. Augustus was overwegend aan de koele kant, De Bilt noteerde slechts 1 zomerse dag en het warmtegetal was ook laag. September was vrij warm, ze had 3 zomerse dagen. Mei had slechts 3 warme dagen, maar vooral juni en september hadden er veel meer dan normaal zodat het aantal warme dagen toch nog vrij hoog was, namelijk 96, welke de trend is.

(*) ze begon kil en nat in mei, mei was met ongeveer 11,2° erg koel en er viel meer dan 100 mm. De zon scheen niet te veel. Juni startte de eerste dagen zeer zonnig en gelijk met 4 zomerse dagen (in totaal 12 in juni). Juni was over de eerste 18 dagen record zonnig. Juni werd een record warme maand (18,23°), maar was het plaatselijk, vooral in Zeeland en Noord-Holland, erg nat. 120 mm was op veel plaatsen “normaal”. Juni had 12 zomerse dagen, alleen 2003 en 1970 hadden er meer. Juli had slechts 4 zomerse dagen, al waren er tot nu toe weinig koele dagen. Zuid-Limburg werd nat op 29 juni met plaatselijk 100 mm, maar in delen van noordelijk Noord-Holland viel in totaal rond 200 mm over de maand. De Bilt kwam ‘slechts’ aan 53 mm (norm 71 mm). Juli werd minder zonnig en op 13 en 14 juli kreeg Zuid-Limburg opnieuw de volle laag met neerslag hoeveelheden tot ongeveer 160 mm. Plaatsen zoals Valkenburg stonden onder water, maar in België en vooral Duitsland was het veel erger. In Duitsland vielen meer dan 160 doden. Meer informatie zie de webpagina weeroverzicht 2021.  

Vanaf 17 juli werd het beter weer met meer zon en af en toe zomerse temperaturen. Ook na een mooie meest zonnige week vielen er op 24 en 25 juli plaatselijk opnieuw stevige buien met veel neerslag terwijl het op andere plaatsen (zo goed als) droog bleef. Juli noteerde 4 zomerse dagen, wat beduidend lager ligt dan normaal, ook werd juli minder warm en veel minder zonnig dan juni. Augustus was de eerste 10 dagen wisselvallig met gematigde temperaturen en viel er plaatselijk meer dan 20 mm op verschillende dagen. Vanaf 11 augustus werd het beter weer, al viel er slechts 1 zomerse dag te noteren. September begon fraai, de eerste decade had 3 zomerse dagen en de zon scheen veelal waardoor ze warmer was dan alle decades van augustus en de 3e decade van juni. Hierdoor waren er toch veel warme dagen over de periode.

2020 mei-september : zeer zonnig, mei droog en augustus zeer warm, maar 1959 blijft zonnigste over deze periode
De 3e decade van september 2020 was zo zonnig dat 2020 over de periode april-september wel het jaar 1959 versloeg met enkele tienden van uren
Mei vrij zacht: er waren in totaal 15 warme dagen (‘norm 2010/2020’  is 10 / 11)
Juni had 8 zomerse dagen, normaal is 5 (de norm van 2020)
De periode 1 april tot 26 augustus record zonnig (daarna haalde 1976 dit jaar in) en ze is redelijk droog
Augustus warm met forse hittegolf, met record aantal van 8 tropische dagen op rij en met hoogste warmtegetal voor augustus
September met bijna 202 uur zeer zonnig (plaats 4) 
In totaal waren er tot u toe 11 tropische dagen, alleen 1976 en 2006 hadden er meer. In mei was het redelijk koel de eerste helft van de maand, de maximum temperatuur lag rond 16,5° (normaal 18°). Wel scheen de zon de eerste 2 weken veelvuldig en viel er erg weinig neerslag. De 3e decade was warm met een gemiddelde temperatuur van 16,2°.  De droogte van 2020 is in lijn met de laatste jaren, alle mei maanden vanaf 2015 waren droog. 2020 wordt straks ook opgenomen in de onderstaande grafieken, want ze is nu al bijzonder. De droogte en het zonnige weer neemt namelijk boven proportionele vormen aan, want ook in april viel er erg weinig neerslag en scheen de zon op veel plaatsen record veel. Mei kwam in de top 2 zonuren uit, achter 1989. 1989 was ook de droogste met 5,6 mm, maar 2020 komt met 11,6 mm op plaats 3. Juni werd warm met een 8e plaats, maar ze was vooral opmerkelijk nat op sommige plaatsen (soms zelfs meer dan 100 mm binnen 24 uur, in Zeeland, Brabant en in de Achterhoek) door zware buien die lang op 1 plaats hingen mede omdat de grens van 2 luchtsoorten lang over ons land sleepte. Juli had 3 zomerse dagen, op de 31e was het tropisch warm. De maand was aan de koele kant en koeler dan juni. Het gemiddelde voor augustus kwam uit op 20,37°, alleen 1997 had ook een gemiddelde van boven de 20° sinds 1706 met 20,55°. Het warmtegetal voor augustus was 96,9, een record voor deze maand. Meer informatie over hittegolven; zie ‘weeroverzichten zomer’ of ‘weeroverzicht 2020’. Op 15 september werd het nog 31,4° in De Bilt, wat nog nooit zo laat in het jaar gebeurde. Overigens werd het 35,1° in Gilze-Rijen, een september record.   

2019 mei-september – zeer zonnig en op veel plaatsen droog
Mei koel met niet veel warme dagen, juni record warm vanaf 1890 (2021 verbrak dit record), juli breekt warmte records, 2 hittegolven in De Bilt, 3 in het zuiden van het land
In mei waren er vrij veel dagen met nachtvorst en op 18 mei kwam de temperatuur pas boven de 20 graden. Mei kwam uit op 7, de normaal is 10 warme dagen over de gehele maand. Er waren geen zomerse dagen in mei. Het neerslag tekort loopt overigens wel op voor de periode april-september. Juni startte met een tropische dag op de 2e. Er volgde er nog 3 waardoor juni de warmste werd sinds 1889 ( 2019 18,13° om 2017 met 18,04°).
De periode van april tot juni was erg zonnig, ze stond eind juni op plek 2. Juli en augustus (top 8) waren zeker ook aan de zonnige kant waardoor 2019 hoog op de lijst kwam.
2019 werd opgenomen in de grafiek zonuren april-september, en kwam uit op plaats 6.
Op veel plaatsen was het nog altijd aan de droge kant, maar niet overal viel even veel, in De Bilt viel het mee en viel er uiteindelijk de normale hoeveelheid, door een natte september. Van 24 t/m 26 juli was het in De Bilt boven de 36 graden en werd het record in De Bilt gebroken ( 37,5°, deze was 35,7°).  Het landelijke record werd in Gilze-Rijen gevestigd op 25 juli met 40,7°. De droogte in Twenthe en de Achterhoek was na juli extreem, tenminste net zo extreem als de zomer van 1976. Ook na augustus was Twenthe en delen van oostelijk Brabant nog erg droog. In augustus was er een 2e hittegolf, zie weeroverzicht 2019. Omdat september uiteindelijk nat verliep liep het gemiddelde neerslag tekort terug tot 159 mm, in oostelijk Brabant en delen van oost Nederland was het nog steeds droog.
In Twente, de Achterhoek, het oosten van Noord-Brabant en het noorden van Limburg was het neerslagtekort na september nog steeds hoog, met circa 270 millimeter. In het noordwesten van het land is het neerslagtekort teruggelopen tot circa 60 millimeter.

2018 mei-september: warmte record met record aantal warme dagen
Met 2 hittegolven en mei memorabel de boeken in
Mei 2018 ging memorabel de boeken in! Het werd 16,43°, welke de warmste is sinds de metingen vanaf 1706 (1889 kwam aan 16 graden). 2018 werd over de periode mei-september record warm
(17,59°C), 2006 staat nu op 2 met 17,56°C.
Het recordaantal warme- en zomerse dagen voor mei sinds 1901 werd gebroken. Ze kwam aan 21 warme dagen en 13 zomerse dagen, het record stond op 12. Ook het warmtegetal voor mei was hoog met 29,8. 1992 staat op 1 met 30,3. Mei 2018 staat op plaats 8 zonnigste mei maanden. Juni werd 1,9 graad te zacht en er viel in De Bilt record weinig neerslag, maar 12 mm. Juni leverde 21 warme dagen op, het record is 27 uit 2003. Juli werd 2,8 graad warmer dan normaal. Juli 2018 werd de zonnigste juli maand, maar ook de zonnigste maand ooit sinds de metingen vanaf 1901. Over de periode mei/september viel slechts 165 mm, achter 1959 en 1921.
Het bijzondere jaar 1959 bleef ook na 2018 het zonnigst en droogst over deze gehele periode met 123 mm.
2018 staat over deze periode 4e in zonuren en op plaats 3 op droogste.
Van 15 juli t/m 27 juli was er een hittegolf, met een maximum van 35,7°. Een 2e hittegolf was van 29 juli tot 7 augustus. In het aantal warme dagen stond 2018 altijd op plaats 1 na iedere maand en dat bleef zo. Er zijn in 2018 verschillende records verbroken, een overzicht valt te lezen in Weeroverzicht 2018, onder tabblad ‘Jaar’.

2017 mei-september: start zeer zacht, het eind koel
Mei was 1,5 graad warmer dan normaal en juni werd record warm met 18,04° (norm 15,6°). 1976 kwam daardoor op plek 2 uit met 17,98°. Juli was normaal met 17,95°, maar vooral nat. Augustus viel iets koeler uit en was plaatselijk nat. September was aan de koele kant, 0,8° onder normaal en was in het noordwesten erg nat (>250 mm), maar 2017 kwam uit op 16,4°, wat dan 0,7° boven normaal is, wat een top 8 notering is. Het aantal warme dagen was voor 2017 hoog, plaats 8 voor deze periode, zie onderaan op deze pagina. Eind september was het beter weer, van de 27e tot de 29e waren er 3 warme dagen op rij. Na de 29e kwam de maand toch nog uit op 7 warme dagen (de norm is 10). Het totaal was 99 over de periode mei-september.

2016: mei-september erg warm, top 4
De zomer van 2016 behoorde tot de top 13 warmste, maar de periode mei-september 2016 kwam in de top 3, na 2018 in de top 4. Alle maanden waren warmer dan normaal en september zelfs 2,8° warmer. 2016 kwam uit op 16,97° (norm 2010 15,7°). Hoe warm dat is? In 1976, met de hete en zonnige zomer, werd het 16,5°. De warmste zomer, die van 2003, kwam tot 16,6°.
Daarnaast had 2016 over deze periode erg veel warme dagen, namelijk 107 (samen met 2003 op de 3e plaats). De top 6 is 2018 met 113, 2022 met 108, 2003 en 2016 met 107, 2006 met 106 en 1947 met 101. Een lijst hiervan onderaan deze pagina.

Overzicht zonnige en warme jaren over periode mei / september – lijst tot 2024
1959 zonnigste & droogste, ook na zonnig 2020 en 2022
1962 het koudste over deze periode, net als over de lente

Hieronder de periode mei-september op warmte gesorteerd:
Met droge en/of zonnige jaren, inclusief het koudste jaar 1962
2024 in de top 6, met daarbij 63 dagen dat er meer dan 1 mm neerslag viel (1998 ook 63)

 Grafiek aantal zomerse dagen: mei tot september —  van 1901 tot 2024
Per 30 jarige perioden, 2018 had er 51, 2019 26, 2020 32
Periode ‘ Norm 2020’ is 1991 / 2020 en Periode ‘2030’ is 2001 / 2024
2022 noteerde 35 zomerse dagen, 2023 38 stuks, 2024 28 stuks.

Spreiding warme dagen met trendlijn: Vanaf 1901 tot 2024 – periode mei-september
‘Opvallende ondergrens’ –
2018 eindigde op 113 warme dagen, een record. 2023 kwam op 110.

‘Aantal warme dagen in tijdvakken van 30 jaar‘ –>  mei -september tot 2024

De temperatuur Mei t/m September: 1740 – 2021 (2e grafiek tot 2024)
Per 30 jarige perioden, met voorlopige temperatuur voor 2030 met periode 2001-2021 (en 2024)
Temperatuurstijging ‘Klimaat’: 1,2°C

Mei t/m september: 1991- 2024

All time zonnigste maanden over de periode april-september: 1901-2024
Met 1959 3 maal in de top 20 – juli 2018 staat 1e op deze lijst – mei 2020 in de top 4
Met mei, juni, juli en september 1959 op de lijst
Met maart, mei, juni, juli én augustus 2022 op de lijs
Met mei en juni 2023 in deze lijst, juni met meer dan 300 uur zon op plaats 3
Met augustus 2024 top 25 warmtegetal  (jaar: 126.7) 

Aantal dagen met >= 10 uur zon :  diverse perioden en het gehele jaar   –  1901 / 2024
Ranglijst: over de periode april – september
1947: over de zomer op plaats 1
1959: over de ‘vakantie periode mei-september (05_09)’ op plaats 1 met 72 dagen
2020: over de lente met afstand op plaats 1, maar “weinig” in de zomer vergeleken met andere topjaren 
2022 – top 3: 73 dagen (top 3, achter 1959) over deze periode, over het jaar wel op plaats 1 met 92 dagen
2023 – top 8: juni verbrak het record van juni 2010/1976/2022 van 18 dagen: nu 20 dagen
2024: 45 over het jaar 

De tabel in 30 jarige perioden

Aaneengesloten dagen zonder neerslag
Het KNMI zette ooit een overzicht op hun oude website omtrent lange droge perioden van minimaal 20 dagen. Deze lijst is/wordt door mij aangevuld.
Vanaf 15 juni 2018 t/m 9 juli 2018 viel er geen neerslag.
Vanaf 13 mei tot 19 juni 2023 viel geen neerslag in De Bilt, ze is opgenomen in de onderstaande lijst.

Overzichten van de warme en zonnige maanden mei, juni & september
Normen 1990-2000-2010 & 2020 

Mei 1,6°C warmer – met 2018 als warmste sinds 1706 tot 2024
Mei 2022 en 2023 in de top 20 zonnigste meimaanden, 2024 de natste met hoogste gemiddelde minimum

Juni tot 2024
2023 stootte 1959 van de troon in zonuren, 2023 veruit de warmste.

September tot 2024: 1959 zonnigste en droogste, 2006 veruit de warmste.
2023 hoogste warmtegetal en hoogste gemiddelde maximumtemperatuur
2024 vooral nat

– de link naar de maanden juli/augustus : de link Zomer

Mei – September tot 2024 met de warmste jaren: 2018 het warmst, 1959 het zonnigst
2024 warm en nat (het aantal warme dagen naar 102 op 17 oktober)

Mei – september  tot 2024:   1962 het koudste jaar, 1988 het somberste

Periode: jaar, de periode mei-september tot 30-9-2024
2018: 132 warme dagen
2022: had na 30 oktober 112 warme dagen over het jaar (over de gehele zomer 81, 2e achter 2003) en het warmtegetal is 138,3.
2023: hoog in de lijst, met minimaal 38 zomerse dagen. 13 oktober: warmtegetal 142,7 en 117 warme dagen over het jaar
2024: het meest opvallende was het vrij hoge warmtegetal (het aantal warme dagen naar 102 op 17 oktober) 

– Zonuren in Nederland
– Zomer overzicht
– 1959 bijzonder
– Herfst overzicht