December 2016
2015 warm en zeer zonnig
2015 eindigde op 10,9° door een extreem zachte december in de top 8. De klimaatnorm 1951 – 1990 is 9,4°! In de grafiek onderaan de pagina is dat goed af te lezen.
2015 was aan de natte kant met in De Bilt 850 mm tegen de ‘norm van 2000’ met 800 mm. Gemiddeld viel er in het land 945 tegen normaal 847 mm. De natste provincie was Drenthe (*) met een gemiddelde van 1036 mm tegen de ‘norm van 2010’ 852 mm. Er waren grote verschillen: In Krimpen a/d Lek (*) viel 1177 mm, Deelen op de Veluwe kwam tot ruim 1000 mm en Ell (**) in Limburg tot ‘maar’ ongeveer 630 mm.
(*) Gegevens Jan Visser
(**) KNMI: Jaarcijfers 2015
2015 was vooral een zeer zonnig jaar, met 1856 uur in de top 4 (na 2019 op plaats 6). De norm in 2000 was 1524 en in 2010 1602 uur. In delen van Groningen en Drenthe scheen de zon “maar” rond 1780 uur terwijl in Zeeland tot 2007 uur werd geregistreerd.
Het jaar zette vele warmte records neer in november en december en kwam daardoor met 45 records op plaats 1, zie ook onder december met de link naar ‘dagrecords’.
2015 startte nat, daarna droog tot juli en was vooral zonnig in de lente en zomer
Opvallend was een warme en natte januari en een zonnige maand maart. Januari was met 4 graden 0,9° boven normaal en was erg nat. Er viel 116 mm, tegen 70 mm normaal. Februari was met 3,5°C slechts 0,2° boven normaal.
De winter noteerde slechts 1 ijsdag, op 23 januari, normaal 7 à 8. Het was 683 geleden dat er in De Bilt een ijsdag was. De volgende zou pas volgen op 29 december 2016, na 706 dagen, een record. Het koude getal voor de winter kwam uit op 7,8, waarmee de winter tot de top 10 zachtste behoort. Onder de 20 punten staat voor bijzonder zacht!
Maart was 35 uur zonniger dan normaal.
April was erg zonnig en staat in de top 5 voor april met meer dan 60 extra uren.
April is gemiddeld altijd een droge maand nu viel er maar 21 mm, normaal 42 mm. De temperatuur was iets onder normaal, 9°.
Mei was koel, 12,4 tegen normaal 13,1°. Ook mei was droog met 46 mm tegen over normaal 62 mm. De zon scheen 222 uur (norm 207).
De lente noteerde slechts 1 zomerse dag en 5 warme dagen. De lente was koel, maar wel droog met 126 mm (norm 171) en opvallend zonnig met een 4e plaats. Met 619,1 uur werd zelfs de lente van 1976 en 2003 hierin verslagen.
April/juni: landelijk viel slechts 106 mm neerslag over deze periode, normaal 173 mm. Schiphol kwam zelfs maar aan 68 mm.
De zomer startte niet warm, juni eindigde normaal, mede door een warm einde. Ook juni was zonnig (233 uur tegen 193 normaal). Juni kwam tot 14 warme, 4 zomerse en 1 tropische dag. Op 30 juni startte een hitte golf met 3 dagen > 30° en duurde tot 5 Juli. Op 2 juli werd het 38,2° in Maastricht, een landelijk record voor juli. Ook was de nacht daarvoor de warmste ooit, in de Bilt werd het 23,3° (Arcen 24,1°). Tijdens deze warmte kwam het in de avond / nacht van 2 op 3 juli vooral in noordelijk Nederland tot stevig onweer, waarbij er op meerdere plaatsen grote hagelstenen vielen.
Juli verliep verder warm, ze had 3 tropische – en 10 zomerse dagen, maar “eindigde” op zaterdag 25 juli toen de 9e juli storm sinds begin 1900 voor een laatste koele week zorgde. De storm werd zelfs de 2e zware zomerstorm ooit gemeten, de 1e zware stormdepressie was op 29 juli 1956. De kleine uitdiepende depressie tot 992 hPa zorgde in IJmuiden voor een zware noordwesterstorm met uitschieters tot 122 km/uur.
Door het bladerdak van de bomen knapten er veel bomen, zelfs snelwegen werden hierdoor afgezet. Er viel 1 dode. Wat betreft de neerslag scheelde het nogal waar je woont: in het zuiden viel soms maar 40 mm terwijl in het noodoosten soms meer dan 140 mm viel. En op 9 en 10 juni daalde de temperatuur aan de grond in Twenthe tot onder het vriespunt, wat niet meer was voorgekomen sinds 1984.
Augustus was net zo warm als juli en met meer zomerse dagen (14 om 10). Met 18,5° komt augustus op de 15e plaats. Soms viel er plaatselijk veel regen. Omdat augustus ook weer iets zonniger was dan normaal liep het “overschot” zonuren voor 2015 op tot meer dan 200 uur (1459 tegenover normaal 1239, 1 januari t/m 31 augustus).
De herfst startte koel, er waren maar 2 warme dagen in september. De herfst werd warm vanwege een hele zachte november en uiteindelijk vrij nat, ook door november.
De zon scheen in september iets meer dan normaal. Soms viel er veel neerslag , tot 200 mm, al viel er tegen de oostgrens op sommige plaatsen slechts 50 mm. De cijfers van september staan ook in het overzicht Herfst, maar zijn ook te zien onder: mei-september / 1959
Oktober startte en eindigde zonnig en was vrij droog , maar was over het geheel koel (9,9 tegen 10,7° normaal). Er viel op 14 oktober sneeuw in Zuid Limburg.
November werd een memorabele maand met in de eerste 2 decades 22 ‘dagrecords’, zie ook 1980 en 2015. De maand was net zo warm als oktober en de warmste sinds 1994 (10,2°), met ongeveer 9,9° (norm 6,7°). Het gemiddelde maximum in De Bilt kwam wel uit op een record, namelijk 12,8°, tegen 12,6º in 1994 (norm 9,6°). De zon scheen niet veel in deze maand zodat het totaal over de herfst ongeveer normaal was. In de nacht van 17 naar 18 november stormde het, meest windkracht 9. Ook op de 29e en 30e stormde het, met een maximale windstoot van 122 km/uur. Plaatselijk viel 200 mm, zoals in Flevoland (al viel in Limburg meest <100 mm).
Hieronder de grafiek van de warme periode van november en december naast die van de koudste 1e decade van november 1980.
Na 2015 stond 2015 in de top 4 zonnigste jaren vanaf 1901.
December werd uitzonderlijk zacht, verschillende records werden gebroken, zoals de warmste decemberdag met 15,3°.
Met 9,6° werd december met afstand de zachtste wintermaand ooit, dat was tot dan februari 1990 met 7,6°.
Dit record kan wel eens heel lang blijven staan. December werd zelfs warmer dan de warmste maart en was net zo warm als een gewone april maand. De norm voor december is 3,7°. In het gehele land kwamen geen vorstdagen (nachtvorst) voor, dat gebeurde nog nooit. De maand noteerde 18 ‘warmte records’ *
* zie dagrecords
Opvallend tot 2015 : over de jaren valt op dat 11 jaren uit deze eeuw in de top 20 warmste staan! In die top 20 staan 9 jaren van deze eeuw als zonnig te boek, 5 jaren als nat.
Afwijkend temperatuur verloop met ‘norm 2010’
Extremen Nederland
Gegevens van het KNMI
Naar KNMI jaaroverzicht 2015
Zonuren per jaar: de trend
Zomeroverzicht: de zomermaanden
Jaaroverzichten: Jaaroverzichten
Gegevens van de Bilt , van o.a. het KNMI en weerstatistieken.nl.
Dank aan Jan Visser voor zijn achtergrond informatie en – cijfers