21 november 2024

De Dagrecords
Temperatuur: de etmaal, minima & maxima records per jaar
2024 had er na april al 25, staat nu op plaats 3 met 37 

Dagrecords die ik hanteer zijn voortschrijdende records voor het maximum, het etmaalgemiddelde en het minimum. Dit houdt in dat er gekeken wordt naar het maximum en minimum van de TX, TM en de TN. Als een jaar een dagrecord verbreekt verlaagt dat het totaal van een vorig jaar. 

– 2024 heeft momenteel 37 warmte dagrecords (ze staat in de top 3 over het jaar).
2024 heeft de meeste minimum dagrecords van alle jaren, 17 stuks. Het aantal maximum dagrecords staat op 7. 
Februari had er 7 (3 minimum), april had er 12 (6 minimum records). Op 23 januari werd het dag maximum van 12° uit 1971 verbroken, het werd in de late avond 13,4°. Het etmaal record van 22 januari 1959 (9,6°) werd geëvenaard. Op 9 februari een etmaal warmte record met 10,8°. Op 15 februari een minimum, etmaal en maximum warmte record: 10,7° om 12,8 om 15,5°. Op 17 februari een etmaal en minimum record (10,6° om 9,2°), deze records werden ingepikt van 2023. Op 21 februari een hoogste minimum met 8,7° (in 2016 en 2017 8,6°). Op 3 maart een dagrecord met 15,9° (1930: 14,7°), op 14 maart werd het 17,8° (1991: 17,6°) en met een etmaal record (13°) en op 15 maart opnieuw een etmaal record van 13° en een minimumrecord van 11,2° (de 2 uit 2004 uit de boeken). Op 5 april viel een etmaal- en minimumrecord te noteren.  Etmaal temp: 13,4° (1957: 12,7°), minimum 10,0° (1985: 9,6°). Op 6 april waren er ook 2 dagrecords, een maximum record (24,1°) en een etmaal record van 18,0° (1960 noteerde ‘slechts’ 15,1°), een verschil van bijna 3 graden, welke ‘macaber is’. Ook op 7 april een etmaal- (16,8°  –> in 2014 15,6°) en minimum record, zo ook op 8 april (etmaal record 15,3° –> in 1960 15,2°). Op 11 april een minimum dagrecord met 11,7°, zo ook op 12 april met 13,2° (het oude record was 9,8° uit 1939) en op 13 april een etmaal- & minimum dagrecord met 17,1° (2007: 16,3°) en 12,0° (1906: 9,9°). Op 1 en 2 mei was er een minimum record met 13,8 (1987: 11,4°) om 13,4° (1986: 11,3°). Pas in augustus was er weer een dagrecord, een minimum record van 19,4° op 13 augustus (19,1° in 2020). September had 5 dagrecords: Op 1 september kwam er een maximum dagrecord bij, het werd 29,8° (in 1926 28,4°) naast een etmaal record. Op 2 september een minimum en etmaal record (16,8° om 22,8°, de oude records stamden uit 1902 en 1903). Op 6 en 7 september was er een minimum record (17,6° om 17,3°). Op 17 oktober was er een minimum en etmaal record (14,7° om 16,8°). Het oude minimum record was uit 1954, het etmaal record uit 2022. Op 25 oktober een maximum record met 18,8° (was 18,3° uit 1953).
– 2023 had 40 dagrecords (8 max, 20 etmaal en 14 minimum), 39 warmte records en 1 koude record op 6 augustus 2023 toen het de hele dag regende, waarbij in het westen en het midden van het land tussen 30 en ruim 50 mm viel. Met 41 warmte dagrecords staat 2023 2e achter het jaar 2015. 2024 pikte op 17 februari 2 records in van 2023.
2023 pakte 2 dagen af van 1 januari 2022 met 15,6° over het maximum en 12,4° voor het etmaalgemiddelde. Op de 4e januari het hoogste etmaalgemiddelde (oude record uit 1948). Op de 12e januari een etmaalrecord met 10,3° (2007 10,1°). Op 17 én 18 februari was er een etmaal record (10,4° om 10,3°) en ook een minimum record (8,8° om 8,6°), in 1911 7,2° om 7,7°. Opvallend voor de 17e februari is dat in de top 5 hoogste minima de jaren 2020, 2021, 2022 en 2023 staan, met 2017 op plaats 8. 13 maart was zeer zacht, het etmaalrecord uit 2022 (12,1°) werd verbroken (12,7°). Op 18, 22, 23 en 24 maart was er een minimum record van 9,1° om 9,2° om 10,5° om 9,7° (1983 8,9° / 2005 8,9° / 1903 8,5° / 1945 9,2°). Op 10 juni (en 11 en 12 juni) werd het etmaalrecord uit 1966 (22,9°) ruimschoots verbroken, ze is nu 23,6°. 11 juni: 24,5° tegenover 2006: 22,7°. 12 juni: 24,3° tegenover 2006: 22,7°. Op 19 juni was het minimum record hoog (18,7°), het oude record 17,6° uit 2013. Op 20 juni opnieuw een minimum record met 18,6°. Op 8 juli werd het dagrecord uit 1959 verbroken, het werd 32,2°. Ook het etmaal record uit 1941 werd verbroken, 24,7°.
De eerste week van september was erg warm, op 6 september sneuvelde het maximum (29,6°) en etmaalgemiddelde. Er volgden meer dagrecords, op de 7e was er alweer een dagrecord (29,3°, om 26,9° in 1911), op de 8e 30° (29,5° in 1911), op de 9e 29,5° (28,1° in 2012), op de 10e 31,1° (28,4° in 1959) . Op de 7e, 8e en 10e ook een etmaal record. Op de 11e een minimum en etmaal dagrecord. Op de 20e september een minimum record van 16,5° (2018 16,4°). 6 dagrecords in oktober: Op 1 en 2 oktober een etmaalrecord van 17,6° (1985 17,2°) om 18,2° (1985 17,3°). Op 7 oktober een minimum (15,4°) en etmaal record (18,1°, in 1977 16,2°). Op 9 oktober een etmaal record van 17,6° (1979: 17,3°). Op 11 oktober een minimum record van 15,5° (1995: 14,2°).
De kerst van 2023 was zacht: op 24 en 25 december de hoogste minima ooit ( 9,5 om 10,2°) en op de 25e een etmaal record (11,6°)

Toplijst warmte dagrecords (max / etmaal / minimum)
update na 25 oktober 2024: 2023 staat nu nog op 39, was 41.

– 2022 had 21 dagrecords (nu 17, 20 warmterecords (nu 16) en 1 kouderecord. Het etmaal gemiddelde was op 1 januari 12,3° (de normaal van 2020 om 2010 is voor deze dag 3,2°/2,8°). Op 2 januari was er een etmaal- en minimum warmte dagrecord. Op 12 en 13 maart was er een etmaal warmte record met 11,2°/12,1°. Op 22 maart een maximum record met 19,6°. Het dagrecord op van 19 juli 2006 (35,7°) werd net niet gebroken en het etmaal record, 26,9° uit 2006, ook niet. 2022 kwam ook aan 26,9°. Op 14 augustus was het voor het eerst 30+°, het werd 32,2° tijdens de hittegolf en het etmaalgemiddelde van 2020 werd ook gebroken, op 17 augustus was er een minimum record. Op 25 augustus werd5,2 het 32,6°, een dagrecord (2019 leverde 1 dag in, het werd toen 31,3°). Op 6 september was er een etmaalrecord van 20,9°. Op 18 september regende het langdurig en noteerde De Bilt na 164 dagen weer een zonloze dag. Het dagrecord van 1962 (13,5°) werd verbroken, het werd 13,3°. Op 17 oktober een etmaalrecord van 15,5° (1954 15,2°). Op 8 november was er een minimum dagrecord: 10,7° (1977 10,1°). Op 12 november een dagrecord met 16,2° (1995 15,9°). Op 31 december was er een maximum record met 15,9° en een etmaal record (31 december 2021 leverde 2 van de 3 dagrecords op deze dag in). 

Hieronder de dagrecords tot van de 3e decade van oktober. De records vielen ’tegen’, de bovenlucht was de 26e dan ook westelijk i.p.v. zuidelijk en viel er de 27e een beetje regen. Wel records op 28 oktober. In 1937 werd het op de 27e met 24,0° in Winterswijk en 25,2° in Maastricht (de laatste zomerse dag in het jaar). Op 28 oktober noteerde De Bilt een warme dag (& dagrecord). De laatste warme dag in het seizoen in De Bilt was op 30 oktober 2005 met 21,1°. Op 29 oktober noteerde De Bilt opnieuw een warme dag (21,1°), ook een dagrecord.

– 2021 kwam aan 20 warmte records (na 2022 op 18) en geen koude records. Weer.nl meldde op 20 oktober 8 stuks, maar zij tellen de etmaal records niet mee. Na de koude periode in februari waren er nog geen koude records. De laatste decade van februari was echter erg warm, zo werd op 21 februari het eerste warmte dagrecord genoteerd (16,9°). Ook op de 22, 23 en 24 februari was er een warmte dagrecord (16,2°/17,8°/18,7°) en van 22 t/m 25 februari 4 etmaal records en 1 minimum warmte record. Op 31 maart was het 23,8°, in Arcen 26,1° welke een maandrecord was. Op 17 juni was er een etmaal record met 24°, op de 18e een minimumrecord. Pas op 10 september was er weer een (minimum) dagrecord. Op 20 oktober was er een etmaalrecord. Op 30 december was er een dagrecord met 13,9° met ook een minimum en etmaal record, Eindhoven kwam aan 15,5°. Ook op 31 december sneuvelden dagrecords, het werd 14,4° in De Bilt (Westdorpe 14,6°). 2022 verbrak dit record met 15,9°.
– 2020 had 37 ‘dagrecords’, waarvan 35 warmte (nu 32) en 2 koude records voor het minimum in mei. 2020 staat momenteel 6e op de lijst meeste warmste records.
Niet het maximum, maar het etmaal gemiddelde werd verbroken op 8 januari (10,4°, het was 9,5° uit 1998). Op 14 januari het etmaalgemiddelde record (10,6°) en minimum record (9°). Op 31 januari werd het 12,5° ( 1990 kwam aan 12,1°). Op de 16e februari kwam er een dagrecord bij, in De Bilt werd het 16,7°. Zo’n hoge temperatuur kwam tot 20 februari nog niet voor. Er werd ook een etmaal record genoteerd. Op 5 en 6 april was er een maximum dagrecord met 19,6° om 23°, en 1 op de 8e met 24,5°. In augustus waren er 8 minimum records, dit worden er waarschijnlijk 9.
– 2019 had 26 ‘warmte’ dag records (nu 24) en 1 koude record (6 oktober). Het laatste warmte record was op 27 november toen het minimum 9,6° was.  Het laatste hoogste maximum was op 24 oktober toen het 19,6° werd. Daarvoor was dat op 27 augustus (etmaal maximum en maximum – zelfs het hoogste decade maximum). Op 25 juli 2019 met een nieuw all time maximumrecord van 37,5°. Ook de 24e en 26e juli waren record warm (36,4° om 37,2°).
Ook op 16, 25, 26 en 27 februari waren er maximum records. Op 25 februari werd het 18,3° welke een record is voor februari in De Bilt, maar 26 februari overtrof dat record weer met 18,9°. Op 3 maart was er een minimum record van 9,6° en een etmaal record van 11,2°. Op 2 juni werd het tropisch, met 30,4° een dagrecord en met 22,6° een etmaalrecord. Op 24 juni was het ’s nachts 19,2°. Op de 25e juni waren er 3 warmte records, waarbij met 19,5° (en met 21,9° in Maastricht) het all time minimum record voor juni werd gebroken. Op 14/15 mei werd het -1°/-1,2° in De bilt, 2 koude dagrecords. Van 9 t/m 14 augustus werden zowel de minima én de etmaal gemiddelden op rij verbroken. Op 8 augustus werd het 34,6° , op 9 augustus 32,6° en 11 augustus 34,5°. Op 15 september werd het 31,4°. Op 21 oktober werd het 20,3°. Op 2 november werd het 19,3° wat zelfs een maandrecord was voor november, op de 9e november werd het 16,9° en op de 18e 14,9°.
– 2015: de meeste warmte ‘dagrecords’, 43 stuks, 2020 snoepte er 1 af.
– De winter van 2016 heeft de meeste warmte ‘dagrecords’
– 2017: 18 warmte ‘records’ (nu nog 14), de laatste op 31 december.
– 2018: 39 warmte records (2019 snoepte er 3 af, en 2020 1) , 26 en 27 juli waren bijzonder.
2018 had eerst 40 warmte (anno 2024 37) en 8* koude records (* 6 vroeg in het jaar). Op 24-1 het eerste warmte dagrecord en gelijk het eerste etmaal record. Op 28 februari was het extreem koud, het dagrecord werd met 3 graden verbroken, De Bilt kwam aan -4,6°. Het etmaalrecord uit de bijzondere winter van 1929 ging uit de boeken (-6,6° tegen -5,6°) en ook die van 1 maart 1929. Ook op 2 maart was er een etmaal record (-3,7°). Op 17 maart was het maximum 0,0° (was 1,2°) en sneuvelde op de 18e het etmaal record, het werd -1,0° (was -0,8°). 7 en 8 april noteerden een warmte dagrecord (21,6 om 23,4°). De 8e noteerde ook een etmaal record, de 9e een minimum record. De 19e april leverde een etmaal record op en met 27,4° een dagrecord, op de 20e een etmaal record en op 22 april een dagrecord. In mei waren er 10 records: 7 minima records en 1 etmaal record op 26 mei. Op de 28e mei een dag- en etmaal record. Op de 29e een dagrecord. En op de 29e, 30e en 31e een minimum record. Juni was warm maar had geen uitschieters en tot 25 juli was dat net zo. Op 26 (*) / 27 juli sneuvelden dagrecords met zelfs de hoogste maximum, minimum en etmaal gemiddelde sinds de metingen! Op 4 september was het minimum 18,3°. Hiermee moest ‘2016 een dag inleveren’. Op 20 september was het minimum record hoog en op 30 september record laag. Van 11 t/m 14 oktober werden veel warmte dagrecords op rij gebroken, met o.a. 26,3° op de 13e waarbij het etmaalgemiddelde met 20° zelfs de hoogste was voor geheel oktober. Op 2 december werden 2 records gebroken, het etmaal- en dagrecord en op 6 december een etmaal record. (*) 2019 snoepte er de 26e er 3 af.

Het Begin: op 2 augustus 2013 werd er veel getwitterd omtrent een dagrecord in de Bilt. Ruim honderd jaar worden de dag gegevens nu bijgehouden. Interessant om te zien is welke tendensen hieruit te halen zijn, naast het gegeven dat het wereldwijd warmer wordt.
Hoe zijn de 3 x 366 dagen = 1098 mogelijke warmte (en 1098 koude) records verdeeld? De gegevens (max, min & etmaal records) die ik verwerk komen vooral vanaf de site www.weergegevens.nl. Mijn manier van vastlegging: als een record verbroken wordt vervalt het oude jaar uit de grafiek.

News on 27-6-2016: het KNMI heeft alle jaren van voor 1951 opnieuw ‘doorgemeten’ t.a.v. de temperatuur. Alle dagrecords moesten herzien worden als bekend gemaakt wordt dat 1947 nu nog maar 1 hittegolf heeft, het waren er 4.
“2018 en 2015 namen macht over”
Opvallend is dat 2018 en 2015 aan 1947 voorbij gingen, zie tabel onderaan deze pagina. 1956 is het recordjaar van de koude “dagrecords”, met 43 stuks. Dat kwam door de super koude maand februari waarin 30 koude dagrecords werden gezet. In 2016 kwam na de warme maand september 2016 met 21 “dagrecords”.

De jaarcijfers t/m 07-09-2024 
Let op: als een nieuw dagrecord gevestigd wordt vervalt het oude record, dat is mijn methode.
Anders gezegd: het maximaal van 2196 records is over de jaren verdeeld (2196 = Voor de warme – én de koude records ieder 3 x 366 dagen).
2023 kwam aan 41 warmte dagrecords, alleen 2015 had er meer. 2022 ‘zakte’ naar 16 warmterecords (het waren er 20).
2024 heeft tot aan 25 oktober 37 warmte dagrecords, een top 3 plaats. Daarnaast heeft 2024 het hoogste aantal minimum dagrecords sinds de metingen, 17 stuks.

2017: 18 warmte dagrecords (na 2024: nog 14)
2016 had eerst 23 warmte records. Er was slechts 1 koude dagrecord (16 september). 2017 snoepte 1 warmte record af van 2016, 21 februari 2017 heeft nu het hoogste minimum met 8,6°. Rond 30 maart 2017 waren er 3 dagrecords (max, min en een etmaal record). De minimum temperatuur op de 16e mei was record hoog met 15,2° (1979 noteerde 13,3°) en had een hoogste daggemiddelde met 20,4°. En voor de 17e mei het hoogste maximum met 28,4° en etmaalgemiddelde van 22,3°. Op 27 mei werd het 31,9°, een dagrecord , samen met een minimum en etmaal record. Op 22 juni, na een hittegolf in het zuiden van het land, een minimumrecord. Op 16 oktober 3 dagrecords erbij. Op 31 december kwam er een maximum en etmaal record bij. Het minimumrecord van 20 mei werd afgesnoept door 2018.

De grafiek over de winters 1902 t/m 2024
De laatste 32 jaar hebben de warmte records ‘in handen’.
8 warmte dagrecords in de winter van 2023 ( was 10) , 11 warmte dagrecords in de winter van 2024, ze pikte er 2 van 2023 in.
Vanaf 2001: 53% van alle warmte records liggen in de 21e eeuw en nog geen 4% van de koude records.

Te verdelen: 3 x 91 dagen zijn 273 warmte – en koude records
Hieronder uitgedrukt per tijdvak van 30 jaar voor de winter, met die van 2030 (2001-2024)

Wat staat voor een dagrecord?
Daar wordt doorgaans de maximumtemperatuur mee bedoeld. Per jaar wordt het aantal dagrecords vastgelegd en het aantal wordt daarna dus niet meer aangepast.
Zelf heb ik gekozen om een overzicht te geven van decades en topjaren met de hoogste en laagste maximum- en minimum temperatuur met daarbij het etmaal gemiddelde. Daarnaast is de tabel dynamisch. Het aantal records per jaar daalt als een toekomstig jaar een bestaand dag record overschrijdt. Zo had 2014 eerst 27 warmste records  (nu 23), zo 2015 snoepte er 1 af in december 2015 en 2020 snoepte er 2 af op 2 november.

Decades door de jaren – warmste dagrecords nemen toe:
Opvallend is dat de jaren vanaf 1980 de warmte records in handen hebben. Alleen de periode 1941-1950 heeft nog een redelijk aantal warmte records, 1947 – 26.
2015 had 45 warmte records (na 2020 nog 43). 2015 staat daarmee nog steeds op de 1e plaats, 2023 nu op plaats 2 en 2018 op 3. In november 2015 waren er 23 (nu 22) en in december 18 records.
De decade 2001-2010 staat nu 196 warmte records, de decade 2011-2020 op 245 (dat is 22% van het totaal van 1098). Het 30 jarig tijdvak 1991-2020 staat met 575 records ruim bovenaan (52%), al staat de periode 2001-2023 met na pas 23 jaar als op 516.

De jaren: Bij de koude records hebben “Elfsteden winters” invloed op de lijst, kijk naar 1929, 1942, 1962/63, 1956 en 1986. Daarnaast valt natuurlijk op dat er veel jaren vanaf 1990 in de lijst staan. Bij de totalen valt 1998 op. Dat was een extreem nat jaar, de winter was warm en de herfst koud met weinig zon. Ook opvallend is dat de aansluitende jaren 2014 t/m 2020 hoog op de lijst staan als het gaat om ‘warmte records’.

Hieronder 2 jaaroverzichten: (t/m 31 december 2023)
– de huidige actuele aantallen per tijdvak van 30 jaar & deze uitgedrukt in staafdiagram
– de recordjaren (Let op: als een nieuw dagrecord gevestigd wordt vervalt het oude record, dat is mijn methode) 

Jaar records – Update t/m 7-9-2024
2018: 8 koude records en 37 warmte records (was 40), met de warmste november dag
2019: 24 warmte records (was 26) en slechts 1 koude record
2020: 32 warmterecords (was 35), met 13 maximum en 10 minimum records 
2021: 18 warmterecords  (6 maximum en 5 minimum)
2022: 17 warmte records, het waren er 20. 
2023: 39 warmte records (was 41, 2024 pikte er 2 in op 17 februari) , op plaats 2 achter 2015 (7 max, 20 etmaal en 14 minimum), 1 maximum koude record
2024: staat op 37 na 25 oktober (top 3) : 7 in februari en 12 in april. Er zijn tot nu toe geen koude records en daarnaast heeft 2024 heeft het hoogste aantal minimum dagrecords, 17 stuks.

Zin en onzin dagrecords
Frank Deboosere, die het weerbericht van het KMI presenteert, heeft niets met dagrecords. Hij vindt het zelfs een hype. In een artikel licht hij dat toe. Voor zijn uitleg is wat te zeggen, maar wat blijft is wel dat een trend aangegeven kan worden en daar gaat het mij om. Link naar: Artikel